Consultatie bij euthanasie broodnodig

Uit een registratie die het EMGO-instituut (Extramuraal Geneeskundig Onderzoek) van VU-Medisch Centrum verricht voor het KNMG-project Steun en Consultatie bij Euthanasie in Nederland (SCEN), blijkt dat de consultatie voorafgaande aan euthanasie geen overbodige zaak is. SCEN-artsen artsen geven in de registratie over 2001 aan dat ten tijde van de consultatie in bijna 19 procent van de gevallen niet, of nog niet, aan de zorgvuldigheidseisen is voldaan. In de helft van de gevallen is dit omdat de consulent oordeelde dat er geen sprake was van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Bij bijna een kwart was er geen sprake van een duurzaam of weloverwogen verzoek. In 16 procent van de gevallen waren andere behandelmogelijkheden onvoldoende uitgeprobeerd.

‘Dat de SCEN-artsen constateren dat in eenvijfde van de gevallen nog niet is voldaan aan de zorgvuldigheidseisen, kan betekenen dat artsen met vragen zitten en terecht de hulp van een SCEN-arts inroepen. Maar het kan ook beteken dat ze te vroeg aan de bel trekken’, zegt Eric van Wijlick, projectleider van SCEN. ‘Op basis van deze informatie kun je niet zeggen wat er precies heeft plaatsgevonden. Dat er verschillen van inzicht bestaan over de ondraaglijkheid van het lijden, is natuurlijk niet verwonderlijk. Dat is nu eenmaal zeer moeilijk in maat en getal uit te drukken.’

Wat wel overduidelijk uit de registratie naar voren komt, is dat huisartsen tevreden zijn over consultaties door SCEN-artsen. Bij meer dan 99 procent van de consultatieverzoeken zijn de artsen die een beroep doen op een SCEN-arts van mening dat de consulent tot een onafhankelijk oordeel in staat bleek. In meer dan 90 procent van de gevallen

had de consulent voldoende kennis over palliatieve zorg, over de juridische procedure, over de aandoening van de patiënt, en waren de werkzaamheden van de consulent voldoende om goed inzicht in de situatie te krijgen. Over het geheel genomen werd de kwaliteit van de consultatie in 97,2 procent van de gevallen goed genoemd.

Tevens blijkt uit de registratiecijfers dat bij 56 procent van de consultaties de huisarts van mening is dat het oordeel van de consulent in ‘belangrijke mate’ tot ‘enigermate’ had meegespeeld. Opvallend is dat uit de ‘spiegelinformatie’ ook blijkt dat in bijna 2 procent van de gevallen de arts van tevoren had besloten het euthanasieverzoek zeker niet in te willigen, en in meer dan 61 procent de arts al had besloten het verzoek wel in te willigen. Hoe deze 63,3 procent waarbij voorafgaande aan de consultatie al een besluit is genomen, zich verhoudt tot de 56 procent waarbij is aangegeven dat de consultatie een rol bij de besluitvorming heeft gespeeld, is niet helemaal duidelijk. Van Wijlick: ‘Het kan zijn dat artsen inconsistent zijn in het beantwoorden van vragen. Ook is het mogelijk dat de huisarts meent dat het oordeel van de SCEN-arts geen invloed heeft gehad, omdat beiden het met elkaar eens zijn.’

De door EMGO op basis van 1.081 geretourneerde enquêteformulieren verzamelde informatie stemt Van Wijlick niet ontevreden. ‘Alleen al het feit dat er in 91 procent van de keren dat er een beroep op een SCEN-arts is gedaan een registratieformulier is ingevuld, zegt iets over de betrokkenheid van de huisartsen bij SCEN.

‘Ook positief vind ik dat je ziet dat SCEN-artsen in bijna een kwart van de gevallen meer dan vier uur voor de

consultatie uittrekken. Het is nu zaak de kwaliteit hoog te houden en waar mogelijk te verbeteren. De registratie dient als sturingsinstrument voor de organisatie van SCEN, maar is bovenal ook bedoeld om artsen een spiegel voor te houden.

De spiegelinformatie is dan ook vanaf deze week te raadplegen via het besloten gedeelte van Artsennet (

www.artsennet.nl).’

<< EJP