Concentratie prostaatchirurgie in twee centra

Negen ziekenhuizen hebben besloten prostaatkankeroperaties met behulp van robotchirurgie te concentreren in een tweetal centra, gevestigd in het Maasstad Ziekenhuis te Rotterdam en het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ) te Nijmegen. In de centra, die na deze zomer van start zullen gaan, zullen minimaal vijfhonderd tot duizend patiënten per jaar worden behandeld.

De concentratie van prostaatkankeroperaties zal leiden tot kwaliteitsverbetering, zo is de verwachting.  In Nederland worden jaarlijks ongeveer 2500 van dit soort operaties uitgevoerd, in 37 ziekenhuizen met soms meer dan één locatie. Dat maakt dat de zorg momenteel te veel versnipperd is, hetgeen de kwaliteit niet ten goede komt. Patiënten blijven overigens wel in het eigen ziekenhuis onder behandeling (zowel het voor- als natraject), alleen de operatie zal voortaan plaatsvinden in een gespecialiseerd centrum.

Het initiatief is afkomstig van het Radboudumc in Nijmegen, het Erasmus MC in Rotterdam en de ziekenhuizen verenigd in de Santeon-keten: het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven, het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen, het OLVG in Amsterdam, het Medisch Spectrum Twente in Enschede, het Sint Antonius in Nieuwegein, het Martini Ziekenhuis in Groningen en het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam, dat binnenkort deel zal uitmaken van de keten. Volgens een woordvoerder is het zeker niet de bedoeling dat het initiatief beperkt blijft tot deze negen: alle ziekenhuizen in Nederland worden nadrukkelijk uitgenodigd zich aan te sluiten.

Dat concentratie leidt tot betere resultaten, bewijzen de ervaringen in de Martini Klinik in Hamburg, waar supergespecialiseerde urologen ieder tweehonderd tot driehonderd operaties per jaar uitvoeren, aldus de initiatiefnemers. Dat leidt niet alleen tot betere resultaten van de kankerbehandeling, maar ook tot veel minder incontinentie en potentiestoornissen: 6,5 procent van de patiënten kampt in Hamburg na de ingreep met incontinentie, tegen 43 procent in de andere Duitse ziekenhuizen.

Santeon richt zich al langer op het verbeteren van de kwaliteit van prostaatkankerbehandeling in Nederland. In 2014 kwam de keten met nieuwe uitkomstindicatoren en startten de ziekenhuizen met  registratie van de behandeluitkomsten. Bovendien vergelijken de urologen van de aangesloten ziekenhuizen elkaars zorgprocessen en behandelresultaten.

Henk Maassen