Champix onder vuur

Rokers die proberen te stoppen, lopen een groter cardiovasculair risico wanneer ze varenicline (Champix, Chantix) gebruiken, de stoppen-met-roken-pil van Pfizer. Die conclusie wordt getrokken in een meta-analyse in het Canadese tijdschrift CMAJ van 4 juli 2011. Volgens Pfizer zijn de gemeten aantallen te klein voor grote conclusies. De fabrikant is van plan het onderzoek over te doen.

Aan de 14 dubbelblinde klinische onderzoeken deden 8216 mensen mee. In de varenicline-groep kreeg 1,06 procent een cardiovasculaire gebeurtenis zoals een beroerte of een hartaanval, in de placebogroep was dat 0,82 procent. Het risico was daarmee bijna driekwart hoger bij de varenicline-gebruikers. Over de mortaliteit konden de onderzoekers niets zeggen, omdat het aantal sterfgevallen te laag was.
 
Pfizer reageert in een persbericht dat verschillende cardiovasculaire gebeurtenissen onterecht op één hoop zijn geveegd. De onderzoekers deden dit waarschijnlijk omdat de losse aantallen zo laag waren, aldus het persbericht. De fabrikant gaat nu zelf een meta-analyse doen naar het cardiovasculaire risico met de eigen klinische data over varenicline. Het middel is wereldwijd aan 13 miljoen mensen voorgeschreven.
 
De meta-analyse verscheen drie weken nadat de FDA de bijsluiter van varenicline had aangevuld met een waarschuwing voor mensen die al een cardiovasculaire ziekte hebben. Zij lopen een licht verhoogd risico op cardiovasculaire bijwerkingen bij gebruik van de anti-rookpil. Artsen kregen het advies om dit nadeel af te wegen tegen het grote voordeel van stoppen met roken.
 
Varenicline kwam de laatste jaren in een kwaad daglicht te staan door psychiatrische bijwerkingen, zoals psychosen en zelfmoorden. Vrachtwagen- en buschauffeurs krijgen daarom het advies het middel niet te gebruiken. Een instituut dat de meldingen bij de FDA onderzoekt, vond daarbij nog eens dat Pfizer de meldingen niet goed had doorgegeven. De fabrikant bestrijdt deze beschuldiging.
 
In Nederland neemt het gebruik van varenicline sinds de introductie in 2007 toe. Volgens de Stichting Farmaceutische Kengetallen gebruikten vorig jaar 50.000 mensen het middel.
 
Heleen Croonen
 
Het onderzoek in de CMAJ: Risk of serious adverse cardiovascular events associated with varenicline: a systematic review and meta-analysis 
Reactie Pfizer, met verwijzing naar een video over deze kwestie: Pfizer Affirms CHANTIX/CHAMPIX as Important Treatment Option for Smokers Wanting to Quit

 
De FDA waarschuwing voor mensen met een hartziekte: http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/ucm259161.htm#data
 
Kritiek op rapportage bijwerkingen door Pfizer: Pfizer did not report Chantix side effects correctly?

Lees ook:

• Witte jas maakt indruk op roker
• Kort geding Pfizer afgewezen
• Pfizer naar rechter voor antirookmedicijn
• Meer nieuws