Astma in de kapsalon

Een 30-jarige kapster heeft sinds een jaar toenemende benauwdheidsklachten op het werk. Ze heeft zelf ontdekt dat de oorzaak een bepaald soort verf is die wordt gebruikt in de kapsalon.

De afzuiging op haar werkplek is vorig jaar vernieuwd en volledig in orde. Desondanks krijgt ze toch klachten van benauwdheid bij het gebruik van de verf, zelfs al staat ze aan de andere kant van de salon. De laatste maanden heeft zij ook last van sigarettenrook en parfumluchtjes.

De peakflowmetingen op het werk lieten een forse obstructie zien die niet meer reproduceerbaar was bij longfunctieonderzoek door de longarts. Deze heeft beclomethason en salbutamol voorgeschreven.

Met deze medicatie zijn de klachten afgenomen en heeft ze het werk weer gedeeltelijk kunnen hervatten. Haar werkgever heeft haar vrijgesteld van het verven, maar desondanks is ze nu wederom uitgevallen. Helemaal niet meer verven is binnen de kapsalon niet haalbaar.

Vraag

Zou hier sprake kunnen zijn van beroepsastma? Is het verstandig om deze kapster in geval van beroepsastma terug te laten keren naar haar werkplek?

Antwoord NKA&L

Er is hier mogelijk sprake van beroepsastma. Dit soort problematiek is bekend in de kappersbranche. Het zijn meestal de persulfaten in de haarbleekmiddelen die dit soort problemen geven.

De keuze om peakflowmetingen te doen op de werkplek en daar buiten is een juiste geweest. Men moet dan wel minimaal gedurende twee weken op de werkplek en twee weken daarbuiten minstens viermaal per dag de peakflow meten. Zo kan worden aangetoond dat er een relatie met het werk bestaat.

Het nadeel van peakflowmetingen is dat ze afhankelijk zijn van de medewerking van de patiënt. Dit nadeel kan worden gereduceerd door de longarts binnen 24 uur na blootstelling aan het verdachte agens, de histaminedrempel te laten bepalen en deze te vergelijken met de histaminedrempel op het moment dat de patiënt niet is blootgesteld geweest.

Het is mogelijk dat in het longfunctielaboratorium geen aantoonbare luchtwegobstructie meer kan worden vastgesteld omdat het enige tijd geleden kan zijn dat iemand aan het agens is blootgesteld geweest.

Terugkeer naar de werkplek

Als de diagnose ‘beroepsastma als gevolg van een sensibiliserend agens’ eenmaal is bevestigd, dan is de prognose het beste bij een zo vroeg mogelijke en complete staking van de blootstelling.

Het doorwerken met medicatie wordt niet als een optie beschouwd omdat voortzetting van de blootstelling vaak zal leiden tot een slechtere prognose. Chronische ontsteking van de luchtwegen leidt tot irreversibele beschadiging. Men noemt dit ‘remodeling’, waarbij er fibroblasten ingroei, verbindweefseling en verdikking van de spierlaag in de luchtwegen optreedt.

Men kan een arbeidshygiënist inschakelen om te onderzoeken of vermijding van blootstelling aan het agens in de kapsalon haalbaar is. Mocht dit niet lukken, dan zal de kapster haar werk bij die kapsalon beter kunnen opgeven. n

Het Nederlands Kenniscentrum Arbeid en Longaandoeningen (NKA&L) ‘Opgelucht Werken’.

Correspondentieadres: Nijmeegsebaan 31, Postbus 9001, 6560 GB Groesbeek, tel. 024 685 9582/257, fax: 024 685 9290, e-mail:

r.vandruenen@mcd.azn.nl