Verwaarloos volksgezondheid niet 

Het politieke landschap is flink in beweging. Met de exodus van politici uit Den Haag en de komst van een nieuwe generatie politiek leiders komt er ruimte voor fris elan en goede ideeën om urgente gezondheidsproblemen aan te pakken en te streven naar gelijke kansen op een gezond leven voor iedereen.

Ik kijk uit naar deze nieuwe generatie politici, die vooruit durven te kijken en bereid zijn moedige beslissingen te nemen om onze gezondheid naar een hoger niveau te tillen. 

Waardevolle kansen

Het is verontrustend te zien hoe het verwaarlozen van volksgezondheid onze samenleving schaadt. Onze levensverwachting is hoger dan ooit, maar de verschillen in levensverwachting tussen sociaaleconomische groepen groeien nog steeds. Een aanzienlijk deel van onze gezondheidsuitgaven gaat naar de behandeling van ziekten, terwijl de inspanningen om mensen gezond te houden (te) vaak op de achtergrond blijven. Hierdoor blijven waardevolle kansen onbenut om de druk op de zorg te verminderen, de gezondheid van onze samenleving te verbeteren en gezondheidsverschillen te verkleinen. 

Met een nieuwe generatie politiek leiders komt er ruimte voor fris elan

We kunnen het tij echter keren. De focus moet verschuiven naar het bevorderen van gezondheid en het voorkómen van problemen. Daarnaast is het van belang om gezondheidsverschillen tussen verschillende sociaaleconomische groepen aan te pakken, zodat gezondheid niet langer afhankelijk is van leefomgeving, financiële positie of opleidingsniveau. Dit vraagt om een sociaal inclusief gezondheidsbeleid dat specifieke aandacht besteedt aan mensen in een kwetsbare positie. Een integrale aanpak waarbij verschillende sectoren buiten de zorg samenwerken, zoals onderwijs, arbeidsmarkt, volks­gezondheid en welzijn, is daarbij een belangrijke voorwaarde. 

Investeren in gezondheid

De uitdaging hierbij is dat de politiek vaak zichtbare resultaten wil behalen binnen één regeringscyclus, terwijl veel gezondheidsinitiatieven gericht zijn op de lange termijn. De wettelijke verankering van gezondheidsdoelen en onafhankelijk toezicht op naleving van die doelen moet loskomen van de vierjaarlijkse beleidscycli. In het toekomstig gezondheidsbeleid moeten we ons niet alleen richten op genezende zorg, maar ook op preventie en investeringen in de leefomgeving. Een goed voorbeeld is de aanpak in de negentiende en twintigste eeuw, waarbij de levensverwachting toenam en (infectie)ziekten werden verminderd dankzij verbeterde hygiëne, schoon drinkwater en betere huisvesting. Essentieel is dat we beseffen dat gezondheid sterk wordt beïnvloed door onze leefomgeving, sociaal­economische omstandigheden, leefstijlkeuzes en bestaanszekerheid. En dat gezondheidsbeleid dus veel verder moet reiken dan enkel het zorgsysteem. 

Integrale en ambitieuze aanpak

Het is nu tijd voor leiderschap, waarbij gezondheid prioriteit krijgt in het beleid van alle partijen en ministeries. Het is niet de stijging van zorguitgaven die onze samenleving schaadt, maar het verwaar­lozen van de volksgezondheid. Investeren in gezondheid draagt bij aan de economie en is noodzakelijk voor het realiseren van een gezonde en welvarende samenleving.

Daarom doe ik een klemmende oproep aan alle politieke partijen de gezondheid van mensen de prioriteit te geven die het verdient. En aan mijn collega-artsen vraag ik om in november gebruik te maken van jullie stem door ideeën te steunen die jullie als zorgprofessionals, maar ook als individu belangrijk vinden. Laten we gezamenlijk kiezen voor de best mogelijke gezondheid voor iedereen in Nederland en een einde maken aan de groeiende gezondheidsverschillen.