De dokter raakt uitgeput
Plaats een reactieVoor goede gezondheidszorg zijn gezonde dokters van groot belang. Maar de gezondheid van artsen wordt bedreigd. De werkomstandigheden worden steeds complexer en belastender. Op alle fronten neemt de druk op de arts toe: veranderende en toenemende verwachtingen van patiënten en externe partijen, onvoldoende tijd en bergen administratie. Artsen vertonen steeds vaker symptomen van stress en burn-out. Het is belangrijk dat we beseffen dat de gezondheid van artsen direct verband houdt met de kwaliteit van zorg die ze kunnen bieden.
Burn-outklachten
De toegenomen werkbelasting onder artsen, door onder andere complexere zorgvragen en grotere tijdsdruk, leidt steeds vaker tot meer stress en minder (werk)plezier. Een kwart van de jonge artsen heeft te kampen met burn-outklachten. Het aandeel is gestegen van 14 procent in 2020 naar 24 procent in 2022.1 Vooral de werkdruk en ontevredenheid over de werk-privébalans spelen een rol bij deze klachten. En onderzoek naar overbelasting van huisartsen laat zien dat bijna de helft van hen een burn-out heeft gehad.2 Dit heeft niet alleen gevolgen voor het individuele welzijn en de carrière van artsen, maar ook voor de kwaliteit en veiligheid van patiëntenzorg.
We lopen vast op het kwetsbaarste punt: de zorgverleners zelf. Artsen vallen om of verlaten het vak. Er is een brede oproep om meer artsen op te leiden, maar dat is niet de enige oplossing. We moeten ook kijken naar de redenen van de uitstroom: waarom artsen ermee stoppen of burn-out raken. Díe oorzaken moeten we aanpakken, daarvoor zijn interventies nodig in het zorgproces, zoals het vergroten van de autonomie, het terugbrengen van administratieve taken, het verminderen van de werkdruk en de acceptatie dat parttime werken een manier kan zijn voor collega’s om in balans te blijven.3 Daarnaast is het noodzakelijk dat opleidings- en zorginstellingen, et cetera, prioriteit geven aan het verbeteren van het welzijn van (aankomende) artsen en het voorkomen van (potentiële) overbelasting door te investeren in een gezonde leer- en werkomgeving.
We lopen vast op het kwetsbaarste punt: de zorgverleners zelf
Taboesfeer
Anderzijds hebben wij dokters ook zelf een verantwoordelijkheid. Wij willen van nature het ‘goed doen voor anderen’ maar daarbij vergeten wij onszelf nogal eens. Geen ‘nee’ kunnen zeggen kan leiden tot ongezonde situaties. Nog te vaak heerst er onder ons dokters schaamte om ons kwetsbaar op te stellen. Het gevoel van falen en van zwakte vormt een grote belemmering om tijdig aan de bel te trekken als het even wat minder gaat. Maar het is belangrijk dat we met elkaar het taboe doorbreken om te praten over signalen van werkstress en burn-out. Niet voor niets staat in onze gedragscode dat we als arts ook zorg moeten dragen voor onze eigen veiligheid, gezondheid en welzijn en dat we hulp moeten zoeken als dat nodig is.
We werken als artsen onder grote druk en moeten ervoor zorgen dat we gemotiveerd, gezond, vakbekwaam en productief blijven. Het is belangrijk dat we bij onszelf maar ook bij onze collega’s symptomen tijdig onderkennen en hulp vragen of aanbieden. We bewijzen onszelf, onze naasten en onze patiënten daarmee een enorme dienst. Want alleen als we mentaal en lichamelijk fit zijn kunnen we de beste en meest effectieve zorg leveren. Dus heb oog voor jezelf én voor elkaar.
voetnoten
1 Rapport-nationale-anios-enquete-gezond-en-veilig-werken-2022.pdf (dejongespecialist.nl)
2 arbeidsongeschiktheidsverzekeraar Movir ism LSJ Medisch Projectbureau
3 Burn-out klachten bij artsen: ‘Mijn to-do lijst is nog te lang’ | Wetenschap.nu
Lees ook:- Er zijn nog geen reacties