Artsen en notarissen ontmoeten elkaar op districtsbijeenkomst over wilsverklaringen

Steeds meer mensen stellen bij de notaris een ‘levenstestament’ op. Vaak zijn daarin ook wilsverklaringen over medische zaken opgenomen. Tijdens een gezamenlijke districtsbijeenkomst praten artsen en notarissen over hoe je samen de wensen van iemand zo goed mogelijk vastlegt.

Er komt een notaris bij de dokter. Of een dokter bij de notaris. Daar lijkt het in ieder geval op in een volle zaal in Rijswijk op donderdagavond 14 juni tijdens de gezamenlijke bijeenkomst van de KNMG-districten en notaris-ringen Rotterdam en Den Haag. Onderwerp van gesprek: de medische wilsverklaring in het levenstestament. Doel van de bijeenkomst is dat notarissen en artsen zich van elkaars rol bewust worden als het gaat om wilsverklaringen rondom het levenseinde. ‘We willen voorkomen dat we iets opschrijven waar artsen niets mee kunnen. Want daar is de persoon om wie het allemaal draait niet mee geholpen’, zegt Madeleine Hillen van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB).

Levenstestament

Steeds meer mensen gaan naar de notaris om in een ‘levenstestament’ vast te leggen wat er moet gebeuren als ze zelf (tijdelijk) niet meer kunnen handelen. In deze officiële notariële akte staat ook of iemand verklaringen heeft opgesteld over medische zaken, zoals een NPV-Levenswensverklaring, niet-behandelverklaring, euthanasieverzoek of donorcodicil. Deze vormen een bijlage bij het levenstestament. De notaris helpt bij het nadenken over en het formuleren van keuzes en wensen. Het is ook de taak van de notaris om te controleren of iemand wilsbekwaam is. Bij twijfel daarover raadpleegt de notaris een arts die is aangesloten bij de VIA (Vereniging van Indicerende en Adviserende Artsen). Het is overigens niet noodzakelijk om een notaris in te schakelen, een verklaring die op schrift is gesteld door de persoon zelf, voorzien van datum, plaats en handtekening is voldoende.  Wel is het belangrijk dat dokter en patiënt de medische wilsverklaring regelmatig bespreken. Zo weet de dokter wat de wensen zijn en kan hij bespreken of deze realistisch zijn.

Verwachtingen managen

Notarissen hebben een belangrijke rol in het managen van verwachtingen. Mensen kunnen artsen niet via een levenstestament dwingen om handelingen te verrichten die in strijd zijn met de professionele standaard. Een euthanasieverzoek in een levenstestament betekent bijvoorbeeld niet dat iemand daarmee ‘euthanasie geregeld heeft’. Daarom is het zo belangrijk dat notarissen doorverwijzen naar de arts. Het is daarnaast de vraag of mensen altijd goed begrijpen wat ze willen vastleggen, stelt een huisarts in de zaal. Hij geeft een voorbeeld uit de praktijk; een patiënt die ervan overtuigd was dat ze op een bepaald moment euthanasie zou willen, zag daarvan af nadat de huisarts had uitgelegd wat euthanasie precies was. De patiënt bleek daar een heel ander beeld van te hebben.

Van elkaars rol bewust

De KNB raadt notarissen dan ook aan om hun cliënten te verwijzen naar een arts, niet alleen om de wilsverklaringen achteraf te bespreken, maar ook om vooraf al in gesprek te gaan over of bepaalde wensen op medisch vlak reëel zijn. ‘Dat zal ik zeker doen,’ zegt een notaris na afloop van de bijeenkomst. ‘Ik vond het een inspirerende discussie. Ik heb als notaris niet de kennis in huis om mijn cliënten heel precies over medische keuzes en wensen te adviseren. Na deze bijeenkomst zal ik mijn cliënten met nog meer kracht adviseren om de conceptversie van het levenstestament met hun huisarts te bespreken. Daardoor groeit de kans dat de wensen van de cliënt daadwerkelijk kunnen worden uitgevoerd.’

Zie ook: knmg.nl/spreken-over-levenseinde