Schilderen als laatste toevlucht

vangoghmuseum.nl
Schilderen als laatste toevlucht, Joost van der Hoeven (red.), Van Gogh Museum in samenwerking met Tijdsbeeld, 176 blz., 29,95 euro.

In 1888 schilderde Vincent van Gogh (1853-1890) een kleurrijk, open Zuid-Frans landschap met een man die langs twee bomen loopt. Dit werk – De schilder op weg naar Tarascon – is in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan maar herleeft bijna nog intenser in The Space Between Trees (2019), dat Matthew Wong op 35-jarige leeftijd in het jaar van zijn zelfgekozen dood maakte.

Tussen beide bomen staat nu echter een bankje, een terugkerend motief, dat onderzoeker Joost van der Hoeven van het Van Gogh Museum beschouwt als de ‘hoeksteen van Wongs leven in Edmonton’. Tot 1 september is in dit museum de eerste Europese overzichtstentoonstelling van deze Chinees-Canadese schilder te zien. De titel van de hierbij uitgegeven catalogus Schilderen als laatste toevlucht is ontleend aan hoe de kunstenaar zijn werk beschouwde.

Wong leed aan depressies en het syndroom van Gilles de la Tourette: ‘Ik zie mijzelf in hem (Van Gogh). In de onmogelijkheid ergens toe te behoren in deze wereld.’ Tussen stille perioden manifesteerde hij zich vooral op sociale media, terwijl internet als belangrijke bron van inspiratie fungeerde. In het meditatieve, bijna mystieke karakter van met name het blauwe werk dat in zijn laatste twee levensjaren ontstond, weerspiegelen zich de Chinese roots van zijn familie. In Hongkong studeerde Wong fotografie, voordat hij in zeven jaar tijd meer dan duizend tekeningen en schilderijen maakte.