Een zaak van liefde, Misdaden in de naam van hartstocht en waanzin

Een zaak van liefde, Misdaden in de naam van hartstocht en waanzin, Lisa Appignanesi, De Bezige Bij, 464 blz., 34,99 euro.

Bestel direct

Artsen spelen een grote rol in Een zaak van liefde van schrijfster Lisa Appignanesi. Het omvangrijke boek gaat over drie moorden; gepleegd in Groot-Brittannië, Frankrijk en de Verenigde Staten aan het eind van de 19de eeuw en het begin van de 20ste eeuw. Moorden die in naam der liefde werden begaan. Zo stuurt de vrouwelijke verdachte Christiana in het eerste deel pakketjes met vergiftigd snoepgoed naar diverse families in Brighton, waarna verschillende mensen ziek worden en één 4-jarig jongetje overlijdt. Een uitgekookt plan om te verhullen dat zij eerder de vrouw van haar beminde dokter had willen vergiftigen. Volgens Appignanesi is het geen toeval dat Christiana verliefd werd op haar arts. In de Victoriaanse tijd was de arts de enige die jonge vrouwen mocht aanraken en de enige met wie zij mochten praten over hun lichaam en hun gevoelens. Vrouwen vielen bij bosjes voor artsen. Dat leverde in die tijd wel vaker een schandaal en een openbaar proces op, waarvan enkele ook worden beschreven door Appignanesi. Maar een nog belangrijkere rol is weggelegd voor de artsen die optreden als getuigen-deskundigen tijdens de drie besproken rechtszaken. Ook toen al speelde de vraag of een verdachte toerekeningsvatbaar was ten tijde van de moord, belangrijk vanwege de doodstraf die de verdachte boven het hoofd hing. Het boek geeft een interessant inzicht in de tijdgeest, waarbij thema’s aan de orde komen als (vrouwelijke) seksualiteit, immoraliteit, geestesziekten, behandelmethoden en de positie van de arts als getuige-deskundige, die in de Verenigde Staten door de aanklager of door de verdediger werd betaald voor zijn werk. De auteur deed veel research voor haar boek en beschrijft tot in detail wie er bij de rechtszaken betrokken waren en wat de achtergrond en beweegredenen van deze personen zouden kunnen zijn geweest. Bewonderenswaardig graafwerk, maar af te toe leidt het te veel af van de hoofdzaak, waardoor het verhaal wat slepend wordt.