Schamen

Verkiezingen vormen altijd een mooie aanleiding voor politici om krachtige uitspraken te doen. Stoere uitspraken ook. Zo wil Mark Rutte met de VVD twee miljard euro uittrekken om de verpleeghuiszorg te verbeteren. Toevallig net zoveel als Hugo Borst en Carin Gaemers bepleitten in hun manifest ‘Scherp op ouderenzorg’.

Het is natuurlijk geen belofte, zegt Rutte, maar de inzet van de VVD. En dat geld komt er natuurlijk niet zomaar, nee, de verpleeghuizen ‘moeten onbureaucratisch duidelijke plannen opstellen’. Nog stoerder: ‘Tegen die directeuren van de verpleeghuizen die slecht blijven, zeggen we: extra geld is er. Maar alleen als je opstapt.’ Als de toestand van de ouderenzorg niet zo achteruit zou hollen, zou je nog kunnen lachen om deze verkiezingsretoriek.

De realiteit is dat de transitie in de zorg voor ouderen grote gevolgen heeft voor de kwaliteit van leven. Deze week sprak ik een geriater die vertelde hoe de toestroom van kwetsbare ouderen op de EHBO enorm is gegroeid de laatste jaren en dat het aantal crisisopnamen is verdrievoudigd. We waren het met elkaar eens dat het streven om mensen langer thuis te laten wonen op zich lovenswaardig is, maar dat er een grote groep mensen is voor wie dat thuis wonen niet veel met kwaliteit van leven te maken heeft. We zien mensen die thuis wonen, maar die, afgezien van de thuiszorg die langskomt, nauwelijks contacten hebben. Mensen die niet meer voor zichzelf kunnen opkomen, maar die je het zou gunnen dat ze ergens een kop koffie met anderen kunnen drinken, een gesprekje kunnen voeren en niet alleen maar op vaste tijden een beetje aandacht krijgen. Mensen die in een wankel evenwicht leven. Het opheffen van de verzorgingshuizen – een historische vergissing – is er mede de oorzaak van dat die mensen thuis min of meer moet ‘wachten’ op een crisis die dan op het bordje van mijn collega de geriater of de huisarts komt. Zo’n crisis presenteert zich meestal met de boodschap ‘zo kan het niet langer’, of met een heupfractuur, een ontregelde diabetes of een andere chronische aandoening. Daar moet het over gaan in de politieke discussie, zonder windowdressing met twee miljard. We moeten ons schamen dat we dit laten gebeuren in zo’n rijk, welvarend land.