Blogs & columns
Bert Keizer
Bert Keizer
2 minuten leestijd
Column

‘Premedicatie’

4 reacties

In ons werk gebruiken we veel verzachtende termen. We hebben het niet over ‘buis in je keel duwen’ maar over ‘intuberen’. Niet over ‘sterven’ maar ‘succumberen’. Verder wordt alle vleselijkheid weggehouden in termen als ‘vagina’, ‘penis’, ‘scrotum’, ‘labia’ en niemand stinkt uit zijn mond want daar hebben we ‘foetor ex ore’ voor.

Soms werkt het niet. ‘Diarree’ klinkt precies zo vervelend als ‘schijterij’. Er bestaan ook privé-eufo’s. Collega S. duidt SOLK graag aan als een ‘Z-O-H-P-tje’: zit-onder-het-petje. We vinden dat verhullende wel prettig. Een beenamputatie is al erg genoeg en de beleving van het slachtoffer wordt er alleen maar beroerder van als je het woord ‘afzagen’ gebruikt. Die min of meer Latijns-Griekse terminologie is een erfenis uit de Middeleeuwen die niet toevallig het lezen van internationale medische literatuur een stuk makkelijker maakt.

Maar verzachten, verhullen, vermijden kan ook afglijden naar iets weghouden, iets verbergen. Zo voel ik enige achterdocht bij ‘euthanaseren’. Maar bij ‘omleggen’ of ‘doodmaken’ word ik ook kregel, want dan wil ik roepen: ‘Het is iets heel anders!’ Ja, maar hoe zou jij het dan zeggen? Wat vindt u van: ‘de overdosis bezorgen’? Werkt ook niet want ‘overdosis’ doet denken aan een eenzame verslaafde in een kraakpand.

Jacob Kohnstamm spreekt over de nieuwe Code of Practice, de nieuwe euthanasiecode van de RTE’s (MC 20/2018: 10). Daar komt een passage in voor waarin het verzachtende van een eufemisme geruisloos overgaat in iets weghouden. Het gaat over ‘premedicatie’ bij euthanasie in het geval van een demente patiënt die het niet meer kan zeggen. De patiënt wordt dan ge-euthanaseerd – daar gaan we – op basis van de schriftelijke wilsverklaring. Dat gebeurt niet zomaar. Er moet sprake zijn van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. En daar moet ‘premedicatie’ bij omdat de man of vrouw in kwestie zich zou kunnen verzetten tegen de komende procedure.

Maar wacht even. Premedicatie geven we aan patiënten die op het punt staan iets helends te ondergaan waar ze weet van hebben en dat ze ook wensen.

Maar premedicatie toedienen om te voorkomen dat de levensbeëindiging een ordinaire worsteling wordt, vind ik iets heel anders.

Het is niet zeldzaam bij gevorderde dementie dat je iemand sedeert om ze eindelijk een keer te kunnen uitkleden en wassen omdat de foetor die ze uitwalmen niet te harden is. En ja, dat wordt wel eens vechten. Wat moet je anders? Vandaar midazolam. Ik vind het idioot deftig om dan te spreken van ‘premedicatie’, want welke ingreep had u op het oog? Haar een keer goed wassen! En om dat voor mekaar te krijgen schakelen we haar wil even uit.

Maar het geven van midazolam om vervolgens niet het haren wassen te vergemakkelijken maar het toedienen van een dodelijke dosis barbituraat, lijkt me een uiterst dubieuze procedure. En ik vind dat juist dat dubieuze niet verdwijnt door de kreet ‘premedicatie’.

Download deze column (pdf)

euthanasie
  • Bert Keizer

    Bert Keizer is specialist ouderengeneeskunde en filosoof. Sinds 2016 is hij werkzaam voor het Expertisecentrum Euthanasie (voorheen: de Levenseindekliniek). Hij schreef maar liefst zeventien jaar voor Medisch Contact. Ook is hij columnist bij Trouw.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Peter van Rijn

    huisarts n.p., Rheden

    Het gebruik van latijn als vakjargon is een garantie voor het absoluut verstaanbaar maken door en voor collega`s onderling van een medisch feit, los van elke emotionele betekenis. Dit ook zo over te brengen naar de buitenwereld blijkt een stuk ingewi...kkelder te zijn .Soms ontkom je dan ook niet aan het gebruik van termen als `omleggen` en `doodmaken `, hoe cru dit ook mag klinken .Maar blijkbaar gaat ook dit nog niet ver genoeg om sommige juristen en andere leken te kunnen overtuigen .Zou het wellicht helpen om in dit geval gebruik te maken van endgültige terminologie als : `Kaltstellen` en` Endlösung` ?

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    Walter Frank: Bioloog en Filosoof. Dat is heel veilig en meer dan ver genoeg verwijderd van datgene wat er in de dagelijkse praktijk gebeurd waar het euthanasie betreft.

    Willem Kan zei het al eens: "Wie de sport niet beoefend, moet zich ook niet ...met de spelregels bemoeien". Er zijn al genoeg zelfbenoemde stuurlui die graag met de handjes aan het roer staan, maar het liefst met het roer op de dijk met uitzicht over een woelige zee, maar zonder zelf natte voeten te halen. En het besturen van de boot liever aan anderen overlaten. Filosofie pur sang noem ik dat.

    Need I say more?

  • Walter Frank

    , bioloog en filosoof

    Antwoord op Bert Keizer - premedicatie

    Het leven van een arts gaat niet altijd over rozen, maar gelukkig verschijnt er iedere week ergens een artikel van Bert Keizer om ons te vermaken. Zoals kort geleden weer in MC over premedicatie, sinds jaren ...zijn lievelingsthema naast euthanasie. De "arts en filosoof" vindt steeds een slimme manier om collega's in kwaad daglicht te stellen en onethische bedoelingen aan het licht te brengen. Deze keer is Kohnstamm (voorzitter RTE) het doelwit. Deze heeft het gedurfd om een nieuwe Euthanasiecode (Code of Practice, MC 20/2018) uit te brengen, waarin wel de meningen van vele anderen, niet daarentegen die van Bert Keizer is opgenomen. Volgens Kohnstamm kan Dormicum vóór de euthanasie gegeven worden, om angst en stress te vermijden - iets wat sinds jaren gebeurd.
    De vele apen en beren die Keizer op de weg ziet hebben de mooie namen 'verhullen' en 'verbergen'. Volgens hem wordt medische terminologie door sommigen gebruikt om iets te verbergen. Zo voelt hij ook "enige achterdocht" bij het woord euthanaseren. Volgens hem straalt de uitdrukking "doodmaken" meer openheid uit. Als echte misantroop ziet hij dat 'premedicatie' in de zin van Kohnstamm (en anderen) gebruikt wordt "omdat de man of vrouw in kwestie zich zou kunnen verzetten". Hij ziet glashelder dat het toedienen van premedicatie alleen maar bedoeld is "om te voorkomen dat de levensbeëindiging een ordinaire worsteling wordt".
    Het is jammer dat het criminaliseren van de opvattingen van collega's zijn levenswerk geworden lijkt te zijn. Laten wij hopen dat zijn eigen handelen steeds in lijn zijn met zijn opvattingen. Hij is sinds jaren arts bij de Levenseindekliniek: aangezien 'euthanaseren' bij hem "enige achterdocht" opwekt, zal hij vermoedelijk met een filosofische glimlach zijn patiënten diep en de ogen kijken en hun zeggen "met uw goedvinden ga ik u nu doodmaken".

  • Walter Frank

    , bioloog en filosoof

    Antwoord op Bert Keizer - premedicatie

    Het leven van een arts gaat niet altijd over rozen, maar gelukkig verschijnt er iedere week ergens een artikel van Bert Keizer om ons te vermaken. Zoals kort geleden weer in MC over premedicatie, sinds jaren ...zijn lievelingsthema naast euthanasie. De "arts en filosoof" vindt steeds een slimme manier om collega's in kwaad daglicht te stellen en onethische bedoelingen aan het licht te brengen. Deze keer is Kohnstamm (voorzitter RTE) het doelwit. Deze heeft het gedurfd om een nieuwe Euthanasiecode (Code of Practice, MC 20/2018) uit te brengen, waarin wel de meningen van vele anderen, niet daarentegen die van Bert Keizer is opgenomen. Volgens Kohnstamm kan Dormicum vóór de euthanasie gegeven worden, om angst en stress te vermijden - iets wat sinds jaren gebeurd.
    De vele apen en beren die Keizer op de weg ziet hebben de mooie namen 'verhullen' en 'verbergen'. Volgens hem wordt medische terminologie door sommigen gebruikt om iets te verbergen. Zo voelt hij ook "enige achterdocht" bij het woord euthanaseren. Volgens hem straalt de uitdrukking "doodmaken" meer openheid uit. Als echte misantroop ziet hij dat 'premedicatie' in de zin van Kohnstamm (en anderen) gebruikt wordt "omdat de man of vrouw in kwestie zich zou kunnen verzetten". Hij ziet glashelder dat het toedienen van premedicatie alleen maar bedoeld is "om te voorkomen dat de levensbeëindiging een ordinaire worsteling wordt".
    Het is jammer dat het criminaliseren van de opvattingen van collega's zijn levenswerk geworden lijkt te zijn. Laten wij hopen dat zijn eigen handelen steeds in lijn zijn met zijn opvattingen. Hij is sinds jaren arts bij de Levenseindekliniek: aangezien 'euthanaseren' bij hem "enige achterdocht" opwekt, zal hij vermoedelijk met een filosofische glimlach zijn patiënten diep en de ogen kijken en hun zeggen "met uw goedvinden ga ik u nu doodmaken".

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.