Gaat u zitten
1 reactieAls ik aan coassistenten vraag wat ze bij mij op het spreekuur willen leren, krijg ik meestal medisch-inhoudelijke voorstellen. Interpretatie van longfunctieonderzoek, de differentiaaldiagnose van vergrote lymfklieren. Prachtig en nuttig natuurlijk, maar ik vind het minstens even belangrijk om hun aandacht te vragen voor eenvoudige, maar o zo belangrijke principes in de benadering van het kind.
Als je een angstig of tegenstribbelend kind onderzoekt, levert dat alleen maar frustratie op, geen betrouwbare medische resultaten. Om een kind zo te onderzoeken dat je de resultaten kunt gebruiken, moet het op zijn gemak gesteld zijn. Dus begint het onderzoek van een klein kind bij moeder op schoot. Tijdens het onderzoek maak je als dokter een praatje over koetjes en kalfjes. En bij het lichamelijk onderzoek van de buik ga je zitten om op oogniveau van het kind te zijn. Probeer het maar eens uit: de buik is echt soepeler en beter te palperen als je ondertussen een kletspraatje maakt over school, hobby of vakantie, en als je erbij zit.
Onlangs werd mijn aandacht getrokken door een onderzoek dat laat zien dat dit principe niet alleen voor kinderen geldt. Onderzoekers van de afdeling orthopedie van een ziekenhuis in Kansas lieten het lot bepalen of de orthopeed bij de afdelingsvisite naast het bed ging zitten of bleef staan.1 De gegeven informatie was hetzelfde, evenals de tijd die de arts per patiënt besteedde. Toch ervoeren de patiënten de tijd die de dokter aan hen besteedde als langer en waardevoller als de dokter zat. Ze waren tevredener en begrepen hun ziekte beter.
Van dit soort onderzoek word ik om twee redenen heel erg blij. Het is zo aangenaam simpel en het is zo ontzettend waardevol. Hierbij dus een oproep aan alle patiënten in Nederland: als de dokter bij u op zaal komt, zegt u dan vooral: ‘gaat u zitten, dokter’.
Paul Brand, kinderarts
Voetnoot
1. Swayden KJ et al. Effect of sitting vs. standing on perception of provider time at bedside: A pilot study. Patient Educ Couns 2012; 86: 166-71.
Meer bijdragen aan de column Veldwerk
A.P. Nauta
bedrijfsarts en psycholoog , DELFT
Wie een keer zelf in een ziekenhuisbed heeft gelegen, weet dat staande mensen naast je bed om diverse redenen zeer storend zijn. Het bevestigt letterlijk het verschil in positie. Goed contact is dan niet meer mogelijk. Je voelt je extra ziek en afhan...kelijk.
Ik lag in 1991 voor het eerst in het ziekenhuis en dit was één van de eerste dingen die me opvielen. Ik leg dit regelmatig uit aan collega’s en aan co-assistenten. Het geldt overigens voor alle bezoekers, professioneel en niet-professioneel. Het ergste is nog een hele groep mensen staande om je bed, die over je praten en niet met je. Dan voel je je helemaal klein worden.
Nu nog de implementatie. Iedere arts (in opleiding) een dag in een bed in een ziekenhuis (met alles erop en eraan) neerleggen zou bijzonder veel kunnen uitmaken! Een wetenschappelijk onderzoek om de effecten te laten zien is mooi. Voor mij was het niet nodig geweest. Gewoon doen. Overal staan al vaak krukjes. Ook nog beter voor de rug en de benen.