Cholesterol en liefde

1,8 of 2,5? Welke LDL-cholesterolwaarde geeft de meeste kans op langer leven? De Amerikaanse cardioloog Dean Ornish zal de verkokerde medisch-wiskundige discussie over deze vraag denk ik worst zijn. Hij is radicaal in zijn doorleefde keuze voor een holistische en leefstijlgerichte zorg.

Als adolescent belandt Ornish in een ernstige depressie. Hij heeft geen idee waar hij eigenlijk voor leeft. Pillen en psychotherapie helpen hem niet. Wat wel helpt is een ontmoeting met een meditatieleraar uit India (inderdaad, we leven in de zestiger jaren). Hij realiseert zich dat de prestatiemodus waarin hij terecht is gekomen hem vervreemdt van het in elk mens verankerde vermogen om lief te hebben en zich gelukkig en verbonden te voelen. Hij gaat medicijnen studeren, specialiseert zich als cardioloog en wordt hoogleraar aan de Universiteit van California. Hij ontwikkelt het eerste wetenschappelijk onderbouwde integratieve leefstijlprogramma voor mensen met hart- en vaatziekten. De vier pijlers ervan: eet gezond (vooral plantaardig), leer leven met een acceptabel stressniveau, doe aan fitness/beweeg voldoende en… heb meer lief en zorg voor sociale support. Om een indruk van deze collega te krijgen kun je luisteren naar een podcast van een gesprek dat Oprah Winfrey in haar achtertuin heeft met Ornish. Amerikaanser kan het niet: vol van vertrouwen in de maakbaarheid van het leven, iets wat wij in deze vorm niet kennen. Maar ook een enorm en aanstekelijk enthousiasme om tot een paradigmawisseling in de geneeskunde te komen. Dean Ornish staat voor een benadering van chronische ziekten waarbij leefstijlverandering echt vooropstaat. Onderbouwd met wetenschappelijk onderzoek – waar natuurlijk van alles op aan te merken valt – en vanuit een holistische, bio-psychosociale benadering. Met als kers op de taart een existentiële dimensie: de vierde pijler, die van liefde en ondersteuning. Het hart van deze pijler vormt de groep waarmee je dit programma doorloopt. In die groep wordt mensen geleerd echt naar elkaar te luisteren en elkaar te ondersteunen.

Een dergelijke leefstijlinterventie biedt perspectief op verbinding: met jezelf, de ander en het leven. Net als bijvoorbeeld het concept van positieve gezondheid. En dat is nodig, want in dit digitale tijdperk raken we steeds verder vervreemd van elkaar, van de natuur en van onszelf, inclusief ons al dan niet alsmaar verder uitdijende lichaam. Bij te dragen aan dit perspectief van menselijke verbinding lijkt me veel wezenlijker en geeft me ook veel meer energie dan me bezig te houden met de belangrijkste vraag die de hernieuwde standaard CVRM heeft opgeroepen, namelijk welke cholesterolwaarde we met welke medicatie moeten gaan nastreven.