Laatste nieuws
Nieuws

De Jonge: ‘Huidig zorgstelstel niet toekomstbestendig’

8 reacties
Merlin Daleman
Merlin Daleman

De zorg moet rigoureus anders worden ingericht, dat stelde demissionair minister Hugo de Jonge tijdens het jaarlijkse Ontbijt met de Minister georganiseerd door Medisch Contact. Tijdens deze bijeenkomst geeft een minister toelichting op de VWS-begroting aan een select publiek van beslissers in de zorg en prominente artsen. Behalve de minister spraken ook enkele voorzitters van gezondheidsorganisaties.

Volgens De Jonge is duidelijk dat het huidige zorgsysteem niet meer houdbaar is. De manier waarop de zorg nu is georganiseerd, is niet bestand tegen de explosie van vraag naar zorg. Met alleen extra geld kan dit volgens de minister niet worden opgelost. ‘Momenteel werkt één op de zeven mensen in de zorg. Met het huidige systeem zou in 2040 één op de vier mensen in de zorg moeten werken. Dat is ondenkbaar.’

De solidariteit en toegankelijkheid van het Nederlandse zorgstelsel moeten behouden blijven. Want daar zit de kracht, aldus De Jonge: ‘Jong betaalt voor oud, gezond voor ziek en rijk voor arm.’ Extra inzetten op preventie moet de druk op de zorg verminderen. De minister erkende dat de huidige bekostiging moet worden aangepast om preventie ook financieel aantrekkelijk te maken.

Merlin Daleman
Merlin Daleman

Komend jaar is in de miljoenennota 22 miljoen uitgetrokken voor pandemische paraatheid, in het jaar daarop 13 miljoen euro. Dit moet ervoor zorgen dat Nederland beter voorbereid is op toekomstige pandemieën. De exacte invulling is aan het volgende kabinet. Deskundigen waarschuwen al langer voor de komst van een pandemie en volgens De Jonge is hier in het verleden niet voldoende naar geluisterd door de politiek en zijn rapporten onterecht ergens onder in een la terechtgekomen.

De huidige pandemie laat zien hoe belangrijk het is om beter voorbereid te zijn. Het decentrale stelsel van GGD’s is de laatste tijd aangestuurd door belangenvereniging GGD GHOR. Deze aansturing tijdens een crisis zou De Jonge in de toekomst graag structureel willen invullen, bijvoorbeeld via het RIVM. ‘Het stelsel heeft het afgelopen jaar gefunctioneerd dankzij de inzet van vele mensen, maar het zou fijn zijn als het stelsel daar ook aan bijdraagt.’

Daarnaast benadrukte De Jonge dat we tijdens de huidige pandemie te afhankelijk zijn geweest van  onder andere Aziatische landen. Bijvoorbeeld voor beschermingsmiddelen, grondstoffen van medicijnen en de productie van vaccins. ‘Dit moet je niet willen, we moeten zo ver mogelijk verwijderd blijven van geopolitiek. Europa moet niet afhankelijk zijn van anderen.’ De oprichting van de Europese Health Emergency Preparedness and Response Authority (HERA) moet hieraan bijdragen.

Volgens voorzitter Mirjam van ’t Veld van de Landelijke Huisartsen Vereniging moet welzijn weer centraal worden gesteld in de zorg. ‘Het is een zegen dat huisartsen dichtbij zijn en patiënten van wieg tot graf zien.’ Als mensen elke drie weken een nieuwe casemanager toegewezen krijgen, is het volgens haar logisch dat mensen in plaats daarvan bij de huisarts – ‘de enige vertrouwde figuur’ – aankloppen. Huisartsen staan hierdoor onder druk.

Merlin Daleman

Casper Tax, vicevoorzitter van De Jonge Specialist, sprak zijn zorgen erover uit dat bijna 25 procent van de jonge artsen in opleiding overweegt om te stoppen. Dit probleem speelt ook onder startende verpleegkundigen, waar eveneens één op de vier dit regelmatig overweegt. Taks: ‘De patiënt staat altijd op nummer 1, maar wat heb je daaraan als je straks zonder zorgpersoneel komt te zitten?’

Zijn zorgen werden gedeeld door Bart-Jan Kullberg, voorzitter van de Gezondheidsraad, die ‘de uitstroom van verpleegkundigen’ momenteel ‘de grootste zorg’ noemde.

De minister zei tijdens de bijeenkomst op de hoogte te zijn van de hashtag #zorginfarct, maar zou het nog niet zo verwoorden. Hij begrijpt waar het gevoel vandaan komt en wil snel tot goede oplossingen komen. ‘Anders is zeker dat we over een paar jaar te maken hebben met een zorginfarct.’

Lees ook
Nieuws
  • Laura ter Steege

    Laura ter Steege is voormalig journalist bij Medisch Contact. Haar focus lag met name op de wetenschap.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • G.R.I. Slock

    ha, sluis

    Laat ons lachen, welke preventie ? Vandaag weer een dame met rugpijn op het spreekuur die aandrong op overbodige verwijzing naar de 2e lijn, ze weigert fysiotherapie omdat ze dat zelf moet betalen en krap bij kas zit.
    Niet de patiënt maar het zo...rgsysteem staat trouwens op nr 1 in Nederland, vraag dat maar aan de patiënt die niet mooi in een DBC hokje past.
    VWS heeft onder de noemer 'marktwerking' jarenlang het zorgpersoneel uitgeperst zodat er ondercapaciteit is. Nu komen ze er nu achter dat het hele zorstelsel kraakt in zijn voegen bij een pandemie en dat werkcondities dermate miserabel zijn dat vacatures niet opgevuld geraken. En toch wordt er alleen nog wat vrijblijvend gepolderd en verandert er fundamenteel niks.

  • V. Blum

    sportarts n.p., Haarlem

    Preventie is een goed middel om de zorgkosten te drukken. Een ander middel, mijns inziens sterk van toepassing, is het verminderen van overbodige diagnostiek en behandeling. Dit bereik je door de patiënt voor iedere handeling, naar financiële draagk...racht, te laten meebetalen. Hierdoor maak je de patiënt en de zorgverlener meer bewust van kosten in relatie tot de mogelijke opbrengst. De administratieve regeldruk kan aanzienlijk verminderen, scheelt een hoop tijd van de zorgverlener. De overbodige administrateurs en managers kunnen zorg gaan verlenen!

  • W.J. Duits

    Bedrijfsarts, Houten

    We hebben een bepaalde maatschappij opgebouwd. Kennelijk is deze maatschappij voor een niet onbelangrijk deel van de bevolking een te grote "stress-factor" geworden. Als we kijken naar de symptomen: toename psychische klachten bij jongeren en ouderen..., een explosieve groei aan jeugdzorg behoefte, toename van leerproblemen en we zouden dit eens analyseren naar "stress-factoren". Waarschijnlijk wordt dan ook duidelijk welke preventieve maatregelen er echt zullen gaan werken. Want ook al leef je nog zo gezond door goed en verantwoord te eten, regelmatig te bewegen, maar je ervaart toch stress door schuldenproblematiek, relatieproblemen, werkdruk, het geven van mantelzorg etc. Ook zullen we ons moeten realiseren dat we niet het eeuwige leven kunnen hebben. Dat cosmetische onvolkomenheden geen probleem hoeven te zijn, als mensen maar geaccepteerd worden om wie ze zijn en niet hoe ze er uit zien. Doen we dat niet dan zullen de zorgkosten blijven stijgen.

  • I.M. Monzon

    Huisartsen, Leeuwarden

    Bij het herzien van het zorgstelsel dient sterk gekeken te worden naar de functies die de artsen nu hebben. Het verbaasd me niet dat veel jonge specialisten willen stoppen, werkdruk, maar ook werkplezier speelt hier zeker een rol in. Ik zie in mijn p...raktijk veel jonge dokters die eigenlijk iets willen worden wat tussen de huisarts en specialist in zit. Huisarts vinden ze te simpel, maar specialist vinden ze te klinisch. En juist dit soort anderhalvelijns-functies hebben we hard nodig.

    Toen ik actief was bij NL-beter heb ik dit ook in het verkiezingsprogramma geschreven. De zogenaamde Anderhalve Lijn dient een zeer krachtige pijler te worden van het toekomstige stelsel. We moeten daar ook mensen voor gaan opleiden. Dus niet meer specialisten en huisartsen, maar artsen die functies vervullen daar tussenin. Dus artsen "leefstijl en CRVM (samenvoeging van GGD-arts, kaderarts CVRM en vasculair geneeskundige), artsen "dermato-oncologie" (samenvoeging van dermatologie/kleine chirurgie, huisartsgeneeskunde), artsen "bewegingsapparaat" (sportgeneeskunde, orthopedie, reumatologie). Een aantal van die functies zijn er al (ik ben zelf kaderarts bewegingsapparaat en dus eigenlijk al een "arts bewegingsapparaat") maar ze hebben geen formele positie en zijn onderbetaald (afstand tot het salaris van een specialist is te groot). Juist met deze mensen kunnen we veel meer zorg buiten het ziekenhuis houden.

    Ik mijn praktijk zie je heel duidelijk wat het inzetten van mijn functie oplevert, want hoewel ik in een stad zit zijn de kosten aan somatische zorg in mijn praktijk per patiënt al jaren lager dan gemiddeld voor mijn hele provincie, terwijl mijn provincie al lager zit als de rest van het land!

    Het vereist wel een open vizier. Om dit vorm te geven moet je out of the box durven denken en daar zijn we niet goed in.

    Natuurlijk moeten veel andere zorgprocessen ook anders maar daar zit ik niet goed in. Dat de huisartsen de zorg niet meer aan kunnen en de ziekenhuizen te duur zijn, dat is me echter duidelijk.

  • P.J.M. van Loon

    Orthopeed / houdingsdeskundige, Oosterbeek

    De Jonge is een onderwijsman en daar laat hij zich op voorstaan.
    Uit de opvoedkunde weten we: jong geleerd oud gedaan. Wat je vroeg goed leert , blijft altijd hangen, maar zorg voor het bijhouden van kennis.
    In de geneeskunde wisten we : hoe vroeg...er en hoe beter we bij het kind de lichamelijke ontwikkeling goed inregelen en blijven controleren en hun zelf te leren aan preventief onderhoud te doen (lichaamsbeweging, oefeningen, buiten zijn) hoe weerbaarder en gezonder je oud zult worden. Als je tenminste van roken, alcohol, drugs en te veel zout , suiker of vet weet af te blijven.
    In het onderwijs zijn er schrikbarende achterstanden in kennisontwikkeling ontstaan en stijgt het aantal kinderen "met een rugzakje" snel naar de 50% . In de Zorg is het het aantal 0-25 jarigen met een chronische diagnose (VerweyJonkerInstituut, 2019) al tot 1,3 miljoen gestegen ( was 10 jaar eerder 700.00)! En minister de Jonge en de minister van Onderwijs van Eygelshoven hebben op volstrekt ondeugdelijke wijze op Kamervragen over dit rapport gereageerd. De pandemisch geworden sterk verminderede lichamelijke en geestelijk weerbaarheid van de jeugd wordt inderdaad onbetaalbaar. Er is ook geen vaccin voor! Het weer gezond opgevoed krijgen van de kinderen, met veel dedain door links en rechts weggegooid of wegbezuinigd, of het nu preventie of gymnastiek heet, maar zeker ook uit onnozelheid door de medische wetenschap zelf uit de leerboeken verdonkeremaand (Amerika ipv Centraal-Europa als gidsland) laten ouders, onderwijs , geneeskunde en overheid nu geen andere keus: samenwerken tot dit weer goed op orde is. Maar dan moet het "hoe heurt het ook al weer" wel door iedereen onderschreven worden. Dan worden zorg-begrotingen over 20-30 jaar weer een peuleschil, als ook de wetenschap zich wat gaat bezinnen op de (dure) weg die ze insloeg.

    • I.M. Monzon

      Huisarts

      Ik hoor uw reactie maar erg SMART geformuleerd is die niet. U geeft aan hoe dat opvoeden vormgegeven moet worden.. Al in de tijd van Plato werd geageerd over "de jeugd van tegenwoordig" en dat die eens goed aangepakt moeten worden. Hoe stelt u zich ...dat voor????

  • J.J. Jaski

    Specalist ouderengeneeskunde, Amersfoort

    Inzetten op preventie is aantrekkelijk, maar gaan we daarmee ook werkelijk de zorgkosten reduceren? Leidt langer gezond leven ook tot een kortere periode van ziek-zijn en afhankelijkheid van zorg en behandeling voor we overlijden? Ik waag het te betw...ijfelen. Ondanks succesvolle cardiovasculaire preventiemaatregelen is de prevalentie van hart- en vaatziekten in de laatste negen jaar niet afgenomen (https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/hart-en-vaatziekten/cijfers-context/trends#node-trend-prevalentie-hart-en-vaatziekten-huisartsenpraktijk). De oorzaak: toename van de bevolking en stijging van de gemiddelde leeftijd. Preventie zal mogelijk zorgen voor een vertraging van het optreden van ziekte, maar bij een evenredige verlenging van de gemiddelde levensverwachting is per saldo geen 'winst' te verwachten. Sterker nog, er is een toenemende kans dat er meer onbehandelbare degeneratieve (ouderdoms)ziekten met een intensieve zorgvraag tot uiting komen. Kortom, het debat moet gaan over concrete grenzen aan zorg en behandeling aan het einde van het leven. Het is daarbij zaak dat de politiek concreet durft te maken wat het begrenzen van zorgkosten betekent voor de individuele zorgaanspraak van de (oudere) burger.

    • I.M. Monzon

      Huisarts

      Ben het eens met reactie van Jaski, het "inzetten op preventie" is een open deur en lijkt een panacee voor alle kwalen. Net als "meer inzet van ICT" overigens. Loze kreet, vrees ik.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.