Relatie tussen val en bloeddrukpil onzeker

Het lijkt erop dat ouderen iets vaker vallen als ze antihypertensiva gebruiken. Dit verband hebben Mary Tinettie e.a. weliswaar niet onomstotelijk bewezen met hun observationele studie die in JAMA Internal Medicine is gepubliceerd.  Maar gezien de mogelijk ernstige gevolgen van vallen vinden zij het toch gerechtvaardigd dat artsen rekening houden met dit potentiele nadeel.

Tinetti en de haren includeerden bijna vijfduizend ouderen (gemiddeld 80 jaar oud) met hypertensie. Van hen gebruikte 86 procent bloeddrukmedicatie, waarbij onderscheid werd gemaakt naar de ‘intensiteit’: streng of minder streng ingesteld. Zij gingen na of ze in een periode van drie jaar ernstig gewond (luxatie, fractuur of hersenletsel) raakten door een val.

De kans op een ernstige val was – na correctie voor verstorende factoren – niet significant hoger in de groepen die antihypertensiva gebruikten. Wel hadden de mensen die in het voorafgaande jaar waren gevallen een veel grotere kans om opnieuw te vallen als ze antihypertensiva gebruikten dan als ze dit niet deden.

In een begeleidend commentaar zet Sarah Berry uiteen hoe lastig het is om tot een goede keus te komen bij de behandeling van hypertensie bij ouderen, die vaak ook nog eens met een scala aan andere ziektes te maken hebben. Want het staat zelfs niet vast hoe de relatie tussen vallen – en de gevolgen ervan – en bloeddrukmedicatie precies ligt. Het is makkelijk om te denken dat ouderen eerder vallen door orthostase bij gebruik van antihypertensiva. Maar Berry wijst op onderzoek dat uitwees dat juist een hogere systolische bloeddruk gepaard gaat met grotere veranderingen in bloeddruk bij het opstaan. Kortom: maatwerk en overleg met de patiënt is geboden.

Sophie Broersen

JAMA Intern Med. Published online February 24, 2014. doi:10.1001/jamainternmed.2013.14764  en doi:10.1001/jamainternmed.2013.13746

Lees ook:

• Rudi Westendorp: ‘Gezond oud worden bestaat niet’