‘Productie ziekenhuizen groeit minder snel’

Nederlandse ziekenhuizen zien de productie minder snel groeien dan verwacht. Dat zeggen drie ziekenhuisbestuurders uit Tilburg, Eindhoven en Nijmegen tegen Medisch Contact. Volgens hen nemen ook ziekenhuizen in andere regio’s de trend waar.

Volgens bestuursvoorzitter Bart Berden van het St. Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg blijft de productie van zijn ziekenhuis zichtbaar bij de verwachting achter. ‘Wij hebben de groei voor 2012 begroot op 2 tot 2,5 procent. Tot dusverre zit het volume eerder in de buurt van dat uit 2011.’ Berden benadrukt dat het verschijnsel zich niet overal voordoet. ‘De terugval geldt vooral voor de snijdende vakken, en minder voor de beschouwende disciplines.’

Volgens Berden wordt de tegenvallende productie niet verklaard uit een verlies van patiënten aan omringende ziekenhuizen. ‘Onze collega’s in de omgeving zien een vergelijkbare ontwikkeling.’ Dat bevestigen bestuursvoorzitters Piet-Hein Buiting van het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ) in Nijmegen en Piet Batenburg van het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven.

Hoofdlijnenakkoord

Bij het CWZ is nog wel sprake van productiegroei, maar is deze lager dan gedacht. Volgens Buiting had het ziekenhuis verwacht ‘tekort te komen aan de 2,5 procent groeiruimte’ die die ziekenhuizen en zorgverzekeraars vorig jaar afspraken in het zogenoemde hoofdlijnenakkoord. ‘Maar we denken daar dit jaar toch genoeg aan te hebben.’ Volgens de bestuurder bedraagt de groei van het CWZ tot nu toe iets meer dan 1 procent. ‘We denken dat deze in het najaar nog zal stijgen naar 2 à 2,5 procent.’

Ook in Eindhoven twijfelde men aanvankelijk of het mogelijk was te voldoen aan de afspraken uit het hoofdlijnenakkoord. ‘In het verleden groeide het Catharina namelijk altijd fors’, aldus bestuursvoorzitter Batenburg. ‘Nu blijkt dat wij toch binnen het gestelde maximum kunnen blijven.’ Batenburg benadrukt dat er bij de hoogcomplexe zorg nog wel sprake is van groei, maar dat vooral de basiszorg stabiliseert.

Eigen bijdragen

Voor het achterblijven van de productie bij de verwachtingen zijn een aantal mogelijke verklaringen. ‘Mogelijk lopen burgers vooruit op de toekomstige verhoging van de eigen bijdrage en het eigen risico’, oppert Berden. ‘Het komt vaker voor dat mensen reageren vóórdat een maatregel daadwerkelijk van kracht wordt.’ Dat eigen bijdragen de productie in de praktijk drukken, blijkt nu al. ‘Wij zien tegenwoordig vaker dat patiënten behandelingen als het wegspuiten van spataderen afwijzen, als ze horen dat ze daaraan zelf moeten meebetalen.’

Ook is het mogelijk dat specialisten en ziekenhuizen zelf wat op de rem zijn gaan staan als gevolg van het afgesproken groeiplafond, erkent Berden. ‘Het is in elk geval positief dat we daar niet bovenuit komen, want anders zouden we de verleende zorg niet betaald krijgen’, zegt ook Batenburg.

Berden waarschuwt wel voor een aantal onzekerheden. Zo kan er komende maanden nog veel veranderen. ‘De ervaring wijst uit dat de zorgvraag van mensen kan toenemen als zij eenmaal aan hun bedrag van hun eigen risico zitten.’ Dat kan leiden tot een groeispurt aan het einde van het jaar. Ook wijst de ziekenhuisbestuurder op de invoering van het nieuwe registratiesysteem DOT. ‘Daardoor is het lastig om de ontwikkelingen precies in beeld te brengen. Zien we nog wel wat we zien?’

Volgens de ziekenhuisbestuurders is de afvlakkende productiegroei niet alleen zichtbaar in hun regio. ‘Ik heb hierover meer dan twintig collega-bestuurders gesproken, die deze trend eveneens waarnemen’, zegt Berden. ‘Ik hoor het ook elders in den lande’, aldus Batenburg. Zorgverzekeraar Achmea zei vorige week eveneens ‘indicaties’ te hebben voor een afname van de stijging van de zorgkosten in de tweede lijn.