Meer stoppers met haloperidol

Een lage dosis haloperidol (Haldol) is even effectief als een tweedegeneratie-antipsychoticum. Toch stoppen erg veel patiënten die een eerste episode van schizofrenie meemaken met haloperidol. Tot deze conclusies komen psychiater, en MC-columnist, René Kahn en zijn collega’s in The Lancet van 29 maart.

Bijna driekwart van de patiënten stopt binnen een jaar met haloperidol, als zij dit krijgen na een eerste episode van schizofrenie. Bij de atypische antipsychotica olanzapine (Zyprexa), quetiapine (Seroquel), ziprasidon (Zeldox, niet geregistreerd in Nederland) en amisulpride (Solian, ook niet geregistreerd in Nederland) is het aandeel stoppers significant lager: ‘slechts’ een derde tot de helft van de gebruikers. Dit is gemeten bij 498 patiënten in 50 centra in 14 landen.

Behandelaars en patiënten wisten welk antipsychoticum werd gebruikt. Volgens de onderzoekers vertekende dit de resultaten niet, want de mening van de hoofdonderzoekers blijkt niet samen te hangen met de uitkomst. De vermindering van symptomen was in alle groepen hetzelfde, zo’n 60 procent. De middelen zijn dus even effectief, maar van de haloperidolgebruikers stoppen er meer. Kahn en zijn collega’s concluderen: ‘We kunnen niet zeggen dat tweedegeneratie-antipsychotica effectiever zijn dan haloperidol.’

Tweedegeneratie-antipsy­chotica kwamen meer dan tien jaar geleden op de markt. Ze zouden effectiever zijn en minder motorische bijwerkingen hebben dan de (klassieke) eerstegeneratie-antipsychotica, zoals haloperidol. De onderzoeken staan echter ter discussie vanwege te strenge uitsluitcriteria, korte duur en een overschot aan mannelijke deelnemers. Verder zou haloperidol in een dosis tot 4 mg per dag effectief zijn, maar minder bijwerkingen kennen dan de hogere doses van 20 mg. Uit dit onderzoek bleken de tweedegeneratie-antipsychotica echter minder motorische bijwerkingen te geven dan haloperidol, ondanks de gebruikte lage dosis. Wel hadden gebruikers van tweede­generatie-antipsychotica meer te kampen met gewichtstoename. Gebruikers van olanzapine spanden de kroon met 13,9 extra kilo’s. << HC

The Lancet 2008; 371: 1085-97