Ik zou weer reumatoloog worden …

Bij zeldzame ziektebeelden overleg ik graag laagdrempelig met mijn collega’s in het VUmc en AMC. Na academische consultatie kiezen veel patiënten ervoor om de behandeling alsnog in hun vertrouwde perifere ziekenhuis te ondergaan. Ik werk graag in dit opleidingsziekenhuis waar we intensief samenwerken met de internisten, onderwijs geven, wekelijks met de internist grote visite lopen op de afdeling en ­aiossen interne een keuzestage reumatologie kunnen volgen. Voor wetenschappelijk onderzoek werken we samen met het AMC en VUmc.

Terwijl ik mijn agenda doorneem realiseer ik me weer waarom ik voor dit vak en dit ziekenhuis heb gekozen. Wilde ik altijd al reumatoloog worden? Het antwoord is ‘nee’. Aanvankelijk wilde ik internist worden, een beschouwend en niet-snijdend arts.

Tijdens mijn promotieonderzoek op de afdeling Klinische Immunologie en Reumatologie in het AMC was translationeel onderzoek van bench to bed side de norm en werd ik gegrepen door het vak. Vrijwel elke patiënt werd gevraagd deel te nemen aan wetenschappelijk onderzoek. De immunologie die aan de ziektebeelden ten grondslag ligt, is ontzettend interessant en hieruit is een arsenaal aan nieuwe anti-reumatische medicatie ontsproten. Zo heb ik sinds 2002 de opkomst van de biologicals meegemaakt. Waarbij aanvankelijk zelfs wachtlijsten bestonden omdat de productielijnen nog tekortschoten. De huidige biologicals voor RA omvatten cytokineblokkerende therapieën, celgemedieerde therapieën gericht tegen B- en T-cellen, en small molecules die signaaltransductie-pathways beïnvloeden zijn onderweg.

Behalve dat het vak inhoudelijk interessant is, waren ook andere factoren belangrijk bij mijn keuze. Omdat de meeste aandoeningen chronisch zijn heb je langdurige contacten met patiënten. Dat geeft een band. Het is een uitdaging om een behandeling op maat te bedenken die het meest aansluit bij de persoon die tegenover je zit. Je hebt een uitgebreid medicamenteus arsenaal tot je beschikking. Maar niet iedere patiënt is daar vanaf het stellen van de diagnose ook voor gemotiveerd. Veel mensen gebruiken liever geen medicatie of zien op tegen de bijwerkingen. De uitdaging is hen te motiveren om voor de beste behandeling te kiezen. Shared decision making krijgt ook in ons vak veel aandacht.

Het is een feit dat de behandeling van RA enorm is verbeterd. Maar ook blijven er unmet needs. Zo is er de laatste jaren weinig veranderd aan het feit dat veel patiënten met reumatoïde artritis last hebben van vermoeidheid. Er zijn tight controle- en treat to target-strategieën ontwikkeld waarmee we streven naar remissie, maar helaas leidt dat nog niet bij elke RA-patiënt tot succes. Genoeg werk dus nog voor de toekomst.

Naast goede patiëntenzorg is ook kostenbeheersing onderdeel van de agenda van de reumatoloog. We hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid samen de kosten in de zorg zo laag mogelijk te houden. Zo werd in 2015 420 miljoen euro begroot voor TNF-blokkerende therapie. Hiervoor is een grote landelijke stopstudie opgezet en in diverse centra lopen afbouwstudies. Ook de goedkopere biosimilars doen langzaam hun intrede. Als ik mijn computer aan het eind van de dag afsluit, besef ik wat een mooi vak ik heb en kijk ik uit naar wat de toekomst aan ontwikkelingen zal brengen.

Carla Wijbrandts, reumatoloog en internist, MC Slotervaart, Amsterdam