Houdbare solidariteit

Voorzitter van de KNMG Peter Holland wijdde onlangs zijn column (MC 42/2005: 1693) aan het signalement ‘Houdbare solidariteit in de gezondheidszorg’ van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ). De raad waagt zich op het glibberige pad van de macro-economische voorspellingen, schrijft Holland. Maar waar de RVZ is blijven staan, is Holland uitgegleden. Hij vergist zich als hij, Bert de Vries citerend, voorspelt dat het wel zal loslopen met de kosten van de vergrijzing. Een onbetrouwbare voorspelling, gebaseerd op ramingen van de zorguitgaven die jaar na jaar te laag bleken te zijn. Onbetrouwbaar ook, omdat De Vries redeneert dat de solidariteit overeind kan blijven door de economische groei op te offeren. Terwijl juist die economische groei in het verleden steeds is benut om de solidariteit te financieren.

De RVZ constateert dat ieder jaar het beroep op solidariteit bij de verdeling van de kosten van de zorg groter wordt. Terwijl wetenschappelijk onderzoek uitwijst dat mensen wel bereid zijn tot inkomenssolidariteit, maar grenzen stellen aan risicosolidariteit en niet ongelimiteerd willen meebetalen aan de kosten die voortvloeien uit het onverantwoorde gedrag van anderen.

De belangrijkste stelling  van de RVZ is dat de houdbaarheid van een collectief en solidair gefinancierd systeem gebaat is bij een zo hoog mogelijke effectiviteit. Dit betekent alleen evidence-based zorg in het pakket, maar ook alle prikkels gebruiken om ongezond gedrag en leefstijlfactoren te beïnvloeden.

De RVZ stelt bovendien dat meer evenwicht nodig is in de scheefgegroeide lastenverdeling tussen de generaties. Immers, de babyboomers betaalden in de opbouwfase van de verzorgingsstaat weinig premie voor een smalle top van zorggebruikers en bouwden een aanzienlijke welvaart op. Dat is de jongeren van nu niet gegeven en in de nieuwe basisverzekering gaan alleen zij erop achteruit.

Het probleem is evident. Ik daag de KNMG uit om het niet bij een ontkenning te laten, maar een eigen visie te ontwikkelen op houdbare solidariteit in de gezondheidszorg. Ik wacht deze met belangstelling af.

Zoetermeer, november 2005

Floris Sanders, voorzitter RVZ

Naschrift  KNMG

De KNMG heeft niet de analyse van de RVZ bekritiseerd, maar de oplossingsrichting die de RVZ voorstaat, namelijk om het gesignaleerde macro-economische probleem uitsluitend binnen de gezondheidszorgsector te willen oplossen. Daar gaat Floris Sanders in zijn brief niet op in. De oplossing die de KNMG voorstaat is daarmee duidelijk.