Mag ik informatie over lichamelijk letsel ­verstrekken aan politie?

Casus

Ik heb de afgelopen nacht een patiënt behandeld die op de huisartsenpost kwam. Hij had tijdens een caféruzie verwondingen aan zijn hoofd opgelopen. De politie onderzoekt de zaak en heeft contact met mij opgenomen. Zij hebben behoefte aan medische informatie over de toestand van het slachtoffer na de vechtpartij. Mag ik deze informatie aan de politie verstrekken?

Advies

U mag aan de politie alleen feitelijke medische gegevens verstrekken over letsel dat een patiënt heeft opgelopen. Hiervoor vult u het Aanvraagformulier Medische Informatie in. De patiënt of diens vertegenwoordiger moet hier toestemming voor geven door het formulier te ondertekenen. Is de patiënt hiertoe niet in staat en is er geen vertegenwoordiger bereikbaar? Dan kunt u besluiten om het formulier in te vullen op basis van veronderstelde toestemming.

Toelichting

De politie kan behoefte hebben aan informatie over letsel dat een persoon heeft opgelopen. Die persoon kan bijvoorbeeld een slachtoffer zijn van een verkeersongeluk of mishandeling, maar ook een verdachte van een misdrijf. Met deze informatie hoopt de politie bijvoorbeeld vast te stellen welk strafbaar feit is gepleegd of welk letsel hierdoor is opgelopen.

Om informatie over het letsel te verkrijgen, kan de politie een onafhankelijk (forensisch) arts inschakelen. Maar het is niet altijd mogelijk om het letsel achteraf nog vast te stellen. In die gevallen kan de politie de behandelend arts vragen om hierover informatie te verstrekken. Daarmee bedoelen we de arts die in eerste instantie hulp heeft verleend.

De arts mag alleen objectief waarneembare feiten vermelden

Formulier

In samenwerking met het ministerie van Justitie heeft de KNMG een formulier ontwikkeld om medische informatie op te vragen en te verstrekken: het Aanvraagformulier Medische Informatie (ook wel ‘poppetjesformulier’ genoemd). De KNMG adviseert ­artsen om dit formulier te gebruiken. Hierop worden namelijk geen vragen van oordelende aard gesteld, maar alleen feitelijke vragen. Binnen sommige politieregio’s circuleren ­ver­gelijkbare formulieren, maar deze kunnen wel vragen van ­oordelende aard bevatten. Het is raadzaam om hierop alert te zijn en oordelende vragen niet te beantwoorden.

De politie verstrekt het formulier aan de persoon die het letsel heeft opgelopen of rechtstreeks aan de arts. Op het formulier mag de arts alleen objectief waarneembare letsels vermelden, zonder conclusies te trekken. Heeft de politie meer informatie nodig, dan moet ze een onafhankelijke arts inschakelen met expertise op dat gebied.

Toestemming

De persoon die het letsel opliep, of diens vertegenwoordiger, moet de arts toestemming geven om de gegevens aan de politie te verstrekken. Dat doet hij door het formulier te ondertekenen. Gaat het om een minderjarige patiënt, dan ondertekenen (ook) de ouder(s) of voogd.

Is de patiënt niet in staat om toestemming te geven, bijvoorbeeld omdat hij bewusteloos is? Of is de patiënt ter zake wils­onbekwaam, bijvoorbeeld omdat hij verward is door het ongeval? Dan kan de politie dit op het formulier aangeven en een ver­tegenwoordiger vragen om te ondertekenen. Als die niet aan­wezig of bereikbaar is, kan de arts besluiten om de informatie alsnog te verstrekken op grond van veronderstelde toestemming.

De arts is niet verplicht om informatie aan de politie te verstrekken, ook al heeft hij daar gerichte toestemming voor. Dit beslist hij altijd zelf. 

Bekijk ook de KNMG-handreiking Beroepsgeheim en politie/justitie via knmg.nl/publicaties.