Naaldvormige kristallen in de urine
Plaats een reactie
Een 50 jaar oude man met een voorgeschiedenis van alcoholische levercirrose (child-pugh C) kwam bij ons vanwege koorts en sufheid. Bij lichamelijk onderzoek bleek zijn temperatuur 40 °C en was er sprake van een foetor hepaticus, nekstijfheid en rigiditeit.
Overig lichamelijk onderzoek was niet afwijkend. Bloedonderzoek toonde een leukocytose en afwijkende leverchemie met een verhoogd ammoniak. X-thorax en CT-hersenen toonden geen pathologie.
De bekende levercirrose werd gezien bij echo abdomen (zie foto links) en er was sprake van een overwegend hepatofugale portale bloedstroom. Er bleek tevens sprake van erytrocyturie (2460 μ/l). Een lumbaalpunctie was, ondanks herhaalde pogingen, niet gelukt. We besloten de man, gezien de mogelijke meningitis, te behandelen met ceftriaxon en amoxicilline. Daarnaast werd er, gezien de hepatische encefalopathie, gestart met lactulose. Patiënt knapte op en gezien eerder geconstateerde erytrocyturie werd het urineonderzoek herhaald.
De microscopische analyse van de urine (400 keer vergroot) liet naaldvormige kristallen zien (zie foto rechts). Deze fijne en naaldvormige kristallen in het urinesediment kunnen worden gezien bij een patiënt met leverinsufficiëntie. Een verhoogd plasmatyrosine kan immers het gevolg zijn van hepatische dysfunctie en de verhoogde uitscheiding van tyrosine kan leiden tot kristalvorming in de nieren en gaat regelmatig gepaard met eytrocyturie. Tyrosinekristallen zijn kleurloos tot bruin.1 2
Hoewel leverinsufficiëntie hier verreweg de meest waarschijnlijke oorzaak is van de tyrosinekristallen kunnen ook andere zaken als medicatie en radiologische contrastmiddelen soortgelijke kristalurie veroorzaken. Zo is amoxicilline een zeldzame oorzaak, die ten gevolge van de kristalurie eventueel zelfs nierinsufficiëntie kan veroorzaken, maar in deze casus was de tijdsrelatie niet passend.1
Heeft u ook een interessante casus voor deze rubriek? Stuur tekst (max. 300 woorden) en beeld naar kopij@medischcontact.nl. Als uw casus wordt gepubliceerd, ontvangt u van ons het boek De psychiater en ik van Menno Oosterhoff.
auteurs
Sander Keet MD PhD, internist-nefroloog, Maxima MC, Eindhoven/Veldhoven
Edouard Reinders MD, aios interne geneeskunde, Maxima MC, Eindhoven/Veldhoven
Dirk Bakkeren PhD, klinisch chemicus, Maxima MC, Eindhoven/Veldhoven
Pleun Wouters-van Poppel MD PhD, internist-endocrinoloog, Maxima MC, Eindhoven/Veldhoven
contact
sander.keet@mmc.nl
cc: redactie@medischcontact.nl
Voetnoten
1. Pyle AL, Nicol KK. Unexpected Urine Crystals and Hematuria. Clinical Chemistry, 2014; 60 (3): 563-4.
2. Cavanaugh C, Perazella MA. Urine sediment examination in the diagnosis and management of kidney disease. American Journal of Kidney Disease, 2019; 73 (2): 258-72.
- Er zijn nog geen reacties
