Terug naar de wijkzuster

Jan Lips pleit in zijn artikel ‘Terug naar de wijkzuster’ (MC nr. 1/2000, blz. 14) ervoor de klok terug te draaien en een strikte scheiding aan te brengen tussen hulp bij algemene huishoudelijke levensverrichtingen (HDL) en hulp bij lichamelijke verzorging (ADL). Hij stelt voor de HDL-assistentie (schoonmaken en huishoudelijk werk) uit de aanspraak verpleging en verzorging te halen en onder verantwoordelijkheid van de gemeenten te brengen, terwijl de ADL-assistentie het domein wordt van wijkverpleegkundigen en wijkziekenverzorgenden.

Lips stelt dat cliënten van de thuiszorginstellingen nog steeds moeite hebben met de gecombineerde hulp HDL/ADL. Volgens hem willen cliënten bij HDL-hulp opdrachten geven aan de helpende en moeten zij bij ADL-verzorging een beroep doen op haar bereidwilligheid. Dit zou voor de cliënt te moeilijk zijn. Ook bij de hulpverleenster zou het gaan wringen, want beide vormen van hulpverlening vragen een andere werkhouding en een andere opleiding.

Lips weet kennelijk niet hoe het in de praktijk toegaat. In werkelijkheid bepaalt de HDL-hulp in overleg en samen met de cliënt wat er wordt gedaan. Van opdrachten is geen sprake. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat de cliënt, voorzover mogelijk, zijn of haar steentje bijdraagt en de touwtjes zelf in handen houdt. Ook de HDL-hulp is gericht op zelfredzaamheid. In de regel ontstaat zo een goede, vaak vertrouwelijke relatie. Het is dan helemaal niet moeilijk ook ADL-verzorging te geven of te ontvangen. Integendeel, een vreemde over de vloer wordt dan als hinderlijk gezien.

Amsterdam, februari 2000