Ontwikkelingslanden moeten zelf medicijnen maken

Er moet een internationale patentpool komen, zodat ontwikkelingslanden gebruik kunnen maken van de geneesmiddelenpatenten van westerse farmaceuten en onderzoeksinstituten.

Dat schrijft Ellen ’t Hoen, research fellow en expert op het gebied van geneesmiddelenbeleid en intellectueel eigendom, in het deze week verschenen boek The Global Politics of Pharmaceutical Monopoly Power.

Een patentpool is een systeem waarbij farmaceuten hun patenten bij elkaar brengen en beschikbaar stellen aan andere producenten die aan de pool betalen. De patenthouders ontvangen hun royalty’s uit de pool in plaats van rechtstreeks van de producent. De pool beheert de licenties en onderhandelt met de patenthouders. Doel is dat ontwikkelingslanden zelf medicijnen gaan produceren en de toegang tot nieuwe middelen – van eerste keuze – hierdoor makkelijker wordt. Daarnaast kunnen er aangepaste tabletvormen worden ontwikkeld, hetgeen veel kan betekenen voor de beschikbaarheid van antiretrovirale middelen.

Ellen ’t Hoen: ‘Nu moeten ontwikkelingslanden zich redden met een combinatie van single-dose middelen, wat de therapietrouw ondermijnt en het risico op resistentie verhoogt. Als er drie-in-één combinaties van antiretrovirale middelen beschikbaar komen – zoals die in het westen op de markt zijn – leidt dit tot een betere kwaliteit van zorg.’ Angst voor een wilde productie van generieke middelen is ongegrond: ‘De licentie is alleen geldig om ín ontwikkelingslanden de middelen te kunnen verkopen.’ MK