Laatste nieuws
Simone Paauw
Simone Paauw
6 minuten leestijd
Achter het nieuws

‘Maak geen onderscheid bij uitkeren coronabonus’

Artsenorganisaties plaatsen kanttekeningen bij de toekenningscriteria

2 reacties
getty
getty

Ook artsen die zich hebben ingezet in de strijd tegen corona, kunnen in aanmerking komen voor de coronabonus voor zorgprofessionals. Maar van hen lijken alleen aiossen en aniossen zeker van de bonus.

Twee weken geleden publiceerde het ministerie van VWS de Handreiking Zorgbonus covid-19, waarin de voorwaarden voor de zorgbonus zijn beschreven. De handreiking bevat twee lijsten: beroepen in de zorg die wél c.q. níét in aanmerking komen voor de bonus. De mensen op de wel-lijst komen sowieso in aanmerking voor de bonus, míts zij daadwerkelijk met covid-19-patiënten hebben gewerkt, of een bijdrage hebben geleverd in de strijd tegen corona, in loondienst of ingehuurd zijn én niet te veel verdienen. Op deze wel-lijst staan aiossen, aniossen en ‘artsen (arts-specialisten)’ vermeld. Aiossen en aniossen lijken redelijk zeker van een bonus. Dat is voor hen een doorbraak, want toen minister Hugo de Jonge eind juni aankondigde dat er in 2020 een bonus van 1000 euro voor zorgmedewerkers zou komen – later werd bekend dat in 2021 nog een bonus van 500 euro volgt –, sloot hij alle artsen uit van de regeling.

Waardering

Kèren Zaccai, aios urologie en voorzitter van De Jonge Specialist, is blij dat aiossen en aniossen de waardering en erkenning krijgen die ze verdienen. Zaccai: ‘Vele a(n)iossen zijn tijdens de coronapiek ingezet op ic’s en cohortafdelingen en hebben meer uren gedraaid dan normaal voor de covidzorg of om de reguliere zorg draaiende te houden. De waardering in de vorm van een bonus wordt door hen erg op prijs gesteld. Het gaat niet om het geld, maar vooral om de waardering voor iedereen die deze buitengewone klus heeft geklaard. De inspanningen van a(n)iossen waren, net als van andere zorgprofessionals, enorm en dat mag gewaardeerd worden.’

Andere artsen lijken minder zeker van de bonus. Ze staan op de wel-lijst, maar tegelijkertijd staan alle medisch specialismen en profielen ook nog afzonderlijk vermeld op de niet-lijst. Nu is die niet-lijst ook geen keiharde lijst, want zorgaanbieders die vinden dat hun medewerkers binnen die beroepen de bonus toch verdienen – omdat zij een uitzonderlijke prestatie hebben geleverd –, kunnen vanaf 1 oktober een aanvraag indienen. Daar hebben ze tot en met 29 oktober de tijd voor. De zorgaanbieder bepaalt dus eigenlijk wie wel of niet in aanmerking komt voor de zorgbonus. Dat is uitdrukkelijk het uitgangspunt van het ministerie van VWS, zoals ook gesteld wordt op de website van de Dienst Uitvoering Subsidies aan Instellingen van het ministerie van VWS. Verschillende organisaties in de zorg hebben er moeite mee dat de werkgever nu kan kiezen wie wel of niet een bonus krijgt en dat er wordt gewerkt met lijsten. Zo is de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen voor het ruimhartig toekennen van de zorgbonus en geen voorstander van een beroepenlijst.

‘Waarom hoeft iemand die meer dan twee keer modaal verdient niet te worden gewaardeerd?’

Ook de Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD) is tegen het onderscheid dat wordt gemaakt tussen specifieke beroepen in de zorg. LAD-voorzitter Suzanne Booij: ‘Vanaf het begin hebben wij ervoor gepleit dat er geen onderscheid moet worden gemaakt op basis van beroep. De Tweede Kamer heeft zich ervoor uitgesproken dat er een blijk van waardering moet gaan naar de mensen die in de frontlinie hebben gewerkt. Het is dan vreemd om onderscheid te maken tussen beroepen en om de één wel waardering te geven en de ander niet. Het is ook niet goed dat de keuze voor wie wel of niet in aanmerking komt voor de bonus bij de werkgevers ligt. Daarmee creëer je scheve ogen op de werkvloer.’

Ontmoedigend

Ook Elise Buiting, voorzitter van de KAMG, de vereniging voor artsen maatschappij + gezondheid, verbaast zich over de twee lijsten die het ministerie heeft opgesteld. ‘We vinden het “bijzonder” dat artsen op beide lijsten voorkomen. Voor onze achterban vinden we het zuur dat ze – net als andere medisch specialisten en profielartsen – afzonderlijk vermeld staan op de niet-lijst, terwijl juist ook de artsen in de publieke gezondheidszorg zich heel erg hebben ingespannen in de strijd tegen corona. Als je heel gedetailleerd leest, staat er niks verkeerd in de handreiking, want de werkgevers kunnen de zorgbonus alsnog aanvragen. Maar het voelt ontmoedigend. Ik zou zo’n lijst anders aanpakken en iedereen erop zetten die zich extra heeft ingespannen en aan alle verdere voorwaarden voldoet. Nu is het een soort uitsluitende, negatieve lijst: “jij niet”. Een belonende lijst werkt psychologisch beter.’

Ook Zaccai staat kritisch tegenover de lijsten. ‘Als deze crisis ons één ding heeft gebracht, is het solidariteit en saamhorigheid tussen zorgmedewerkers. We hebben het sámen gedaan. De Jonge Specialist vindt dat onderscheid maken in waardering, op welke wijze dan ook, niet passend is bij de manier waarop we allemaal buiten onze comfortzone zijn gestapt. Dat geldt ook voor de collega’s die niet zijn ingezet rond de directe covid-19-zorg, maar die toch extra hard hebben gewerkt.’

Opvallend is dat het ministerie van VWS in de handreiking stelt dat deze is besproken met de werkgevers uit de sector zorg en welzijn, maar dat daar geen vertegenwoordiging vanuit de publieke gezondheidszorg bij betrokken is geweest (wél NVZ, NFU, VGN, ActiZ, Jeugdzorg NL, de Nederlandse GGZ, LHV, InEen). Buiting: ‘Dat verbaast mij ook. Wat de achtergrond is, weet ik niet, maar het is wel jammer dat GGD GHOR Nederland of wij als KAMG er niet bij zijn betrokken. Dit is een patroon dat we vaker zien. Als artsen in de publieke gezondheidszorg staan we het dichtst bij de overheid, maar we worden het vaakst vergeten.’

Zorgbonus, de cijfers

Voor de zorgbonus van 1000 euro wordt in 2020 naar verwachting 800 miljoen euro uitgetrokken zo is te lezen in de begroting van VWS over 2021. Daar komt nog 640 miljoen euro bij in verband met de loonbelasting. Voor de zorgbonus in 2021 gaat het bruto om 720 miljoen euro. De bonus heeft voor de individuele zorgverlener geen consequenties voor de heffing van inkomstenbelasting of de premie van volksverzekeringen en is niet relevant voor de inkomensafhankelijke regelingen zoals toeslagen, verzekert het ministerie van VWS.

Om de zorgbonus te kunnen managen wordt de subsidieregeling van het stagefonds – waar voor 2020 een bedrag van 112.623.000 euro was begroot – een jaar uitgesteld van najaar 2020 naar najaar 2021. Het stagefonds is bedoeld om het aantal stages voor studenten aan een aantal hbo- en mbo-zorgopleidingen te vergroten en de begeleiding te verbeteren.

Inkomenseis

Het ministerie van VWS heeft aan de zorgbonus ook een inkomenseis gesteld. Die is bedoeld om zorgvuldig om te gaan met gemeenschapsgeld en de kosten van de bonus niet verder te laten oplopen. Door die inkomenseis komen de meeste (gespecialiseerde) artsen niet voor de bonus in aanmerking. De zorgprofessional mag niet meer dan tweemaal modaal verdienen op basis van 40 uur werk per week – dat komt neer op een bruto jaarinkomen van 73 duizend euro. De handreiking benadrukt dat veel artsen meer dan tweemaal modaal verdienen en dus niet in aanmerking komen voor de zorgbonus.

Volgens KAMG-voorzitter Buiting is het jaarsalaris van de meeste de artsen maatschappij + gezondheid lager dan 73 duizend euro. Buiting: ‘Alleen de oudere artsen in de hoogste schalen verdienen meer dan tweemaal modaal. Het salaris van artsen maatschappij + gezondheid is al niet zo’n motiverende factor om voor dit vak te kiezen. Het helpt niet dat bijvoorbeeld de artsen infectieziektebestrijding, die juist in deze tijd keihard werken bij de GGD’s, niet zonder meer in aanmerking komen voor de bonus. Maar ik ga ervan uit dat de meeste werkgevers voor hun personeel opkomen en de zorgbonus aanvragen, ook voor de artsen.’

De LAD vindt dat sowieso iedere zorgverlener die zich heeft ingezet rond de covid-19-zorg de bonus moet krijgen, ongeacht het inkomen. ‘Booij: ‘Het gaat ons om het principe, niet om het geld. Onze achterban – die grotendeels bestaat uit artsen – stond vooraan bij het nemen van de verantwoordelijkheid tijdens de coronacrisis. Toon de door de Tweede Kamer gewenste waardering óók aan de artsen. Het uitspreken van waardering, dát was de basis. Waarom hoeft iemand die meer dan twee keer modaal verdient niet te worden gewaardeerd?’ 

lees ook
Achter het nieuws
  • Simone Paauw

    Simone Paauw interviewt het liefst de ‘gewone arts’ met een bijzonder verhaal. Ze heeft aandacht voor diversiteit en inclusie in de breedte, discriminatie en grensoverschrijdend gedrag (op de werkvloer) en de positie van vluchtelingen en vluchteling-artsen. (Gezondheids)recht en medisch tuchtrecht hebben haar bijzondere interesse.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Hay Winters

    Medisch Specialist, opleider, Amsterdam

    Deze bonus voor artsen, met name de de AIOS en ANIOS, die corona gerelateerde zorg hebben geleverd lijkt me zeer terecht. persoonlijk vind ik dat ik geen recht heb op deze bonus, en zie ik er graag van af ten faveure van degenen die hem echt verdient... hebben.

  • J. Hulshof

    GGZ-arts, Wolfheze

    De regering maakt het weer hopeloos ingewikkeld. Waarom niet onverkort en ruimhartig vasthouden aan de oorspronkelijk gedane toezegging, dat alle zorgmedewerkers die daadwerkelijk zorg hebben geleverd aan patiënten in het kader van corona, deze bonus... uit te betalen? Zonder inkomenstoets? Zonder schifting naar specialisatie? Ook al betreft het bureauwerk (b.v. lastige logistieke kwesties oplossen ivm corona-maatregelen binnen de instelling)? Want ook achter de schermen is er door veel medewerkers veel extra werkbelasting en stress geweest. En het einde is nog lang niet in zicht. Wel vind ik dat het aan de werkgever is om te bepalen per individu welke werknemers daadwerkelijk een wezenlijke bijdrage hebben geleverd bovenop de normale werklast.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.