Oorlog

Oorlog, Louis-Ferdinand Céline (vertaling: Rokus Hofstede), Atheneum - Polak & Van Gennep, 192 blz., 22,99 euro.

bestellen

De Franse schrijver Louis-Ferdinand Céline (1894-1961) is wereldberoemd geworden met zijn romans Reis naar het einde van de nacht (1932) en Dood op krediet (1936).

Hij was ook huisarts te Parijs, tot hij zich vlak voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog tevens ontpopte als een anti­semitische en fascistische pamflettist. Na de landing van de geallieerden in Normandië vluchtte hij eerst naar Duitsland en vervolgens naar Denemarken. De Franse regering verleende hem begin jaren vijftig amnestie, waarna hij weer in Frankrijk aan de slag ging als huisarts.

In 2021 zijn vier van zijn werken herontdekt die hij halverwege de jaren dertig schreef. Oorlog is daarvan het eerste uitgegeven manuscript. Hoofdpersoon is de jonge brigadier Ferdinand die in de oorlog ernstig gewond en verminkt is geraakt. In het ziekenhuis van Peurdu-sur-la-Lys ontsnapt hij aan de dood en reflecteert hij op zijn fysieke malheur, alvorens hij naar Engeland vertrekt. Wie de twee bovengenoemde boeken van Céline gelezen heeft, zal zijn kenmerkende, nihilistische, rauwe schrijfstijl ook in dit werk letterlijk direct voelen – alsof hij met een mitrailleur op de lezer schiet: ‘Ik was de mensheid niks meer schuldig, tenminste de mensheid waar je in gelooft als je twintig bent.’ Wie weet heeft van de levenswandel van Céline zal hem minder onbevangen lezen. Maar net zoals je nog steeds heerlijk kunt (en mag) dansen op muziek van pederast Michael Jackson, zo mag je Céline een groot stilist vinden – net als trouwens een overschat schrijver of louter een verderfelijke, stijlloze antisemiet.