Volksgezondheid

Op de vraag waardoor deze daling te verklaren was, somde zij met name ‘leefstijlfactoren’ op. Het feit dat er minder gerookt wordt, verklaart de daling van het voorkomen van longkanker, de komst van de koelkast en de bestrijding van de Helicobacter dragen bij aan de verlaging van de sterfte door maagkanker, zo vertelde Klomp. De journalist reageerde wat verbaasd; hij had eigenlijk verwacht dat de sterfte gedaald was door de behandeling van kanker. Klomp vond het lastig aan te geven hoeveel de invloed van de betere behandeling van kanker op de sterfte is en noemde 10 tot 20 procent, wat ik eigenlijk best weinig vind als je kijkt naar de omvang van het probleem. Maar ook zonder de precieze getallen maakt het duidelijk dat een goed volksgezondheidsbeleid van groot belang is om ziekten te voorkomen en om aan secundaire preventie te doen. Dat is natuurlijk niet nieuw. De komst van riolering en andere hygiënische maatregelen heeft meer bijgedragen aan het verbeteren van de volks-gezondheid dan antibiotica.

Heeft het dan allemaal weinig zin wat we dagelijks in de spreekkamer doen? Welnee, gelukkig niet. Onze bijdrage aan de gezondheidszorg is onmisbaar. Onze bijdrage aan de volksgezondheid is echter beperkt. Dat gezegd hebbende is de vraag of we dat zo willen houden. Met andere woorden: welke rol dichten we onszelf toe bij, kort samengevat, voorkómen van ziekte? We zijn vooral opgeleid om ziek(t)en te behandelen, te beoordelen, te keuren. Er is aandacht voor het ontstaan van ziekten en welke factoren daarbij een rol spelen, maar of en hoe wij daar wat aan kunnen doen, komt maar beperkt aan de orde. In de dagelijkse praktijk is dat vaak niet anders. De tijd is rijp om daar verandering te brengen. Gezondheidszorg en volksgezondheidsbeleid zijn immers twee kanten van dezelfde medaille.