Staat moet psychiatrische zorg aan illegalen betalen

De Staat moet aan het psychiatrische ziekenhuis BAVO RNO Groep de zorg vergoeden voor illegale patiënten. De rechtbank van Den Haag heeft dat woensdag beslist nadat het psychiatrisch ziekenhuis hiertoe vorige week een kort geding had aangespannen.

De uitspraak kan tot gevolg hebben dat alle psychiatrische instellingen die illegalen behandelen de kosten voortaan op het ministerie van Volksgezondheid kunnen verhalen.
De Rotterdamse instelling Bavo betoogde vorige week tijdens het kort geding dat de illegalen niet door de staat zijn uitgezet.

Daarbij zijn de illegalen zo psychiatrisch ziek dat ze niet zelfstandig kunnen leven. Ze zouden een gevaar voor zichzelf kunnen zijn of voor anderen.

Volgens de psychiatrische instelling is het niet redelijk dat Bavo alleen voor alle kosten opdraait. De rechtbank volgt in het vonnis deze redenering. Volgens de rechtbank doet het niet eens ter zake of de illegalen vrijwillig dan wel gedwongen zijn opgenomen in de inrichting. De illegalen kunnen, zo zegt de rechter, niet zomaar aan hun lot worden overgelaten, ook al is er geen duidelijke wettelijke verplichting om hulp aan de groep te geven. De overheid heeft in 2004 de vergoeding voor behandeling van illegalen in psychiatrische instellingen stopgezet.

Bavo had 500.000 euro geclaimd bij de staat voor de zorg die de afgelopen jaren aan 27 illegalen is verleend. Sommige patiënten verblijven al langer dan zes jaar in de inrichting.

Het ministerie van Volksgezondheid moet dat bedrag nu aan het psychiatrisch ziekenhuis vergoeden. Volgens een woordvoerster zal het ministerie het bedrag snel overmaken. Verder wil ze niet reageren op de uitspraak. Ze kan ook niet aangeven of Volksgezondheid bezwaar aantekent. Het ministerie overlegt daarover met het ministerie van Justitie.

Directeur Jos de Beer van de belangenorganisatie van psychiatrische instellingen, GGZ Nederland, sluit niet uit dat ook andere psychiatrische instellingen de kosten voor behandeling van illegalen op het bordje van de staat gaan leggen. Hij wil van het ministerie een regeling voor de vergoeding van alle behandelingen aan illegalen.

De PvdA en GroenLinks steunen zijn voorstel. Volgens PvdA-woordvoerster Khadija Arib moet de regeling gelden voor alle instellingen binnen de AWBZ. ‘Dus bijvoorbeeld ook voor verpleeghuizen. Stel dat een illegaal een herseninfarct krijgt en verlamd blijft. Je kunt die persoon niet aan zijn lot overlaten, net zo min als de psychiatrische patiënten.’
Het ministerie van Volksgezondheid wil niet ingaan op de vraag of er een algemene regeling komt. Ook daarover moet nader overleg plaatsvinden, aldus de woordvoerster.

Het CDA wil dat minister Hoogervorst van Volksgezondheid aangeeft welke gevolgen de uitspraak van de rechter heeft voor de behandeling van illegalen in andere instellingen voor bijvoorbeeld verpleeghuiszorg.

De VVD vindt dat psychiatrische patiënten in acute nood medische zorg moeten krijgen. Langdurige zorg zou volgens de liberalen echter niet beschikbaar moeten zijn.
Volgens schattingen zijn er ongeveer 200.000 tot 250.000 illegalen in Nederland. GGZ Nederland schat dat per jaar duizend tot 1500 mensen worden opgenomen in een psychiatrische inrichting.

De koepelorganisatie van ziekenhuizen NVZ ziet in de uitspraak een steun in de rug voor haar pleidooi voor een waarborgfonds voor onverzekerden. Ziekenhuizen zeggen al langer grote problemen te hebben omdat ze hulp aan bijvoorbeeld illegalen uit eigen zak moeten betalen. De kosten voor behandeling van onverzekerden met acute medische problemen zouden uit het waarborgfonds kunnen worden betaald. Minister Hoogervorst onderzoekt de mogelijkheden voor een waarborgfonds. Hij wil daarbij echter voorkomen dat er voor illegalen een lage drempel ontstaat om naar de specialist te gaan.

De SP ziet in de uitspraak van de rechter een reden om het waarborgfonds snel in te voeren.

ANP