Eerste hulp bij neusbloedingen

Een aardig verhaal in MediSein (MC nr. 45/2000, blz. 1602) over neusbloedingen. Echter nog aardiger was de bijgaande foto. Deze brengt prachtig de twee grootste misverstanden omtrent de behandeling van neusbloedingen in beeld, die veel mensen, ouders en leerkrachten nog steeds adviseren.

Het eerste en belangrijkste misverstand is het stelpen van de bloeding door zo hard mogelijk te drukken op de benige neuspiramide, het harde neusbeen bovenin de neus. Meer dan 80 procent van de normale neusbloedingen ontspringt in de plexus van Kiesselbach. Dit is de plaats vooraan op het neustussenschot, waar verschillende aanvoerende bloedvaten van de neus anastomoseren (onder andere takken van de a. ethmoidalis en a. sphenopalatina). Druk van buitenaf op het neusbeen is hiervoor dus van geen waarde, aangezien hiermee niet compressie van het bloedingfocus of afsluiting van de bloedaanvoerende vaten wordt bereikt.

Een van de redenen waarom het toch schijnt te werken en deze behandeling dus in stand blijft, wordt ook mooi getoond op de foto. Door het hoofd naar achteren te houden komt er geen bloed meer uit de neus en is de bloedneus schijnbaar gestopt. Het bloed stroomt echter over de neusbodem naar de keel en wordt doorgeslikt. Het spontane stoppen van de bloeding na enkele minuten doet de rest.

De eerste hulp bij neusbloedingen gaat als volgt: Het hoofd normaal of iets naar voren houden. De neus snuiten om eventuele stolsels te verwijderen. Daarna beide neusvleugels met duim en wijsvinger van een hand vastpakken, ze stevig naar elkaar toedrukken tegen het neustussenschot (en dus ook tegen de plexus van Kiesselbach) en minstens vijf minuten vasthouden.

Groningen, november 2000
M.L.Y.M. Oei, KNO-arts i.o