Bezuinigingen ivf sterker dan verwacht

Bezuinigingsmaatregelen op het gebied van ivf hebben in 2013 minstens 33,2 miljoen euro opgeleverd en in 2014 minstens 37,85 miljoen euro. De beoogde besparing van maatregelen, zoals het plaatsen van maximaal één embryo, een meer afwachtend beleid en de leeftijdsgrens van 43 jaar voor vrouwen, was 30 miljoen euro. Dat was bijna een halvering van het jaarlijkse budget van ongeveer 65 miljoen euro.

Dat heeft het Zorginstituut berekend. Naast een besparing hebben de maatregelen, die per 1 januari 2013 werden ingevoerd door de NVOG, ZN en Freya, volgens het Zorginstituut ook belangrijke kwaliteitsverbeteringen opgeleverd. Zo mag er sinds 2013 bij vrouwen jonger dan 38 jaar bij de eerste twee ivf-pogingen niet meer dan één embryo tegelijkertijd worden geplaatst. Daarmee werd een daling van 5 procent meerlingen verwacht. Ten opzichte van 2012 waren er in 2013 62 minder meerlingzwangerschappen en in 2014 nog minder. Volgens het Zorginstituut kost een meerlingzwangerschap 75.000 euro meer dan gewone zwangerschappen. In 2013 zou een besparing zijn bereikt van 4,65 miljoen en in 2014 van 9,45 miljoen vergeleken met 2012.

Het invoeren van een meer afwachtend beleid bij paren met een goede prognose moest leiden tot 10 procent minder IUI en ivf/ICSI-behandelingen en 8,1 miljoen euro minder kosten. In 2013 was dat volgens het Zorginstituut 6 procent minder en in 2013 11 procent. De kostenvermindering was in 2014 bijna 16 miljoen. Het Zorginstituut vermoedt dat er in de ‘afwachtperiode’ spontane zwangerschappen zijn ontstaan, zoals de bedoeling was.

Hoeveel kosten zijn bespaard door het instellen van de leeftijdsgrens van 43 jaar voor vruchtbaarheidsbehandelingen, durft het Zorginstituut niet te zeggen. Dat komt doordat de precieze geboortedata van patiëntes niet bekend zijn en er niet vastgesteld kan worden of patiënten al voor de 43ste verjaardag zijn gestart met de behandeling. Het aantal behandelingen van 44-plussers daalde wel van 186 in 2012 naar 56 in 2014.

Ook over een kostendaling door het gebruik van specifieke medicatie, kan het Zorginstituut geen uitspraken doen. Dat komt doordat er geen inzicht is in prijsafspraken en het op maat voorschrijven.