Aanraken mag wel van inspectie

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft gisteren laten weten ‘géén knuffelverbod’ te hebben. ‘Een troostend of bemoedigend gebaar kan ook in een behandelrelatie passend en zinvol zijn.’ De IGZ heeft dit laten weten in reactie op publiciteit rond een tuchtzaak tegen een ‘knuffelende’ ex-verpleegkundige in Groningen.

De voormalige ggz-verpleegkundige in kwestie is 19 januari berispt door het regionaal tuchtcollege in Groningen, om ‘grensoverschrijdend gedrag’. Hij heeft vrouwelijke patiënten schouderklopjes gegeven, over het hoofd geaaid, bij de heup gepakt. Bij de zitting zelf, op 8 december, had de aanwezige inspecteur een opmerking gemaakt over wat gepast fysiek contact is in de zorg. Naast een hand schudden zou geen vorm van lichamelijk contact zijn toegestaan in de zorg: ‘Een professionele houding betekent fysieke distantie’.

Dat ontlokte een debat over aanraking in de zorg, zowel in Medisch Contact als in andere media. De inspectie gaat nu niet specifiek in op die eerdere uitspraak. Ze verklaart: ‘Naar aanleiding van deze zaak is in sommige (sociale) media de indruk gewekt dat aanraken van een patiënt of cliënt niet mag van de inspectie. Dat is onjuist. Een troostend of bemoedigend gebaar kan ook in een behandelrelatie passend en zinvol zijn. Echter, als de hulpvrager het gedrag van de hulpverlener als onveilig en grensoverschrijdend ervaart, gaat het te ver.’

De inspectie erkent dat dit ‘hoge eisen’ stelt aan de professionaliteit van de hulpverlener, ‘zeker in de ggz’. De IGZ zegt evenwel ‘vertrouwen’ te hebben in die ‘professionaliteit’. ‘Dat betekent niet dat er op dit gebied geen incidenten plaatsvinden. Als het gedrag van een hulpverlener als niet-professioneel, (seksueel) intimiderend en/of grensoverschrijdend wordt aangemerkt, toetst de inspectie dat gedrag aan de normenkaders die beroepsbeoefenaren zelf hebben opgesteld, zoals de KNMG en – onder andere – V&VN.

De eerder genoemde ex-verpleger was aangeklaagd voor seksuele intimiteiten in 2014. Hij werkt niet meer in de zorg en heeft zichzelf laten uitschrijven uit het BIG-register. Een beroepsverbod, zoals de IGZ had gevraagd, is afgewezen. De inspectie wilde voorkomen dat hij zich ooit weer zou inschrijven.

Marieke van Twillert

Uitspraak RTG 19-01-2016