Een bak ellende – of toch niet?

Ik ben halverwege mijn senior coschap op een academische ic. De dagen vliegen voorbij, gevuld met mdo’s, opnames, familiegesprekken en verrichtingen. De afdeling ligt vol. Iedere patiënt is weer totaal anders, maar ze hebben één ding gemeen: alle casussen zijn tragisch.

Een jong persoon met een zeer zeldzaam ziektebeeld. Zijn hele toekomst ineens onzeker, niemand die kan voorspellen welke kant het opgaat. Zeer intelligent en van nature spraakzaam, maar vanwege het ziektebeeld met een noodzaak tot beademing kan diegene zich nu niet goed uiten. Veel neurotrauma’s, de een nog tragischer dan de ander. Eén misstap op de trap is voldoende. ‘Ze wilde het licht niet aandoen ‘s nachts, omdat ze bang was om mij wakker te maken’, vertelt de partner in tranen. Gek genoeg went het ook. Als iedereen zo’n tragisch verhaal heeft, wordt het op een lugubere manier soort van normaal.

Op de vrijdagmiddag zit mijn dagdienst erop. Ik stap op de trein naar huis. Terwijl de groene weilanden aan mij voorbij schieten, luister ik naar het gebabbel over de vakantie en de dagelijkse ergernissen om mij heen. Een schril contrast met de realiteit op de ic. Ineens komt het binnen. Dit ís helemaal niet normaal. Wat een bak ellende eigenlijk. Geëmotioneerd geef ik mijn vriend bij aankomst een extra dikke knuffel. Als ik één ding heb geleerd op de ic, is het dat gezondheid niet vanzelfsprekend is.

Ondanks dat het soms aanvoelt als een bak ellende, schuilt er ook veel moois in de sombere situaties. Juist op deze kritische momenten kan je veel voor iemand en diens familie betekenen. Eerlijk, maar ook empathisch communiceren. En als de dood onvermijdbaar is: zorgen dat het op een menswaardige manier gebeurt. En gelukkig knappen mensen ook nog weleens op, alhoewel deze week helaas een uitschieter de andere kant op is.

Inmiddels ben ik allang klaar met mijn coschap op de ic, met veel dankbaarheid voor alle leerzame, mooie én schrijnende gevallen. En wat ik verder nog meeneem? Humor is belangrijk. En toch ook een klein stukje beroepsdeformatie: ondanks het besef dat niet ieder risico vermijdbaar is, loop ik nog steeds voorzichtig de trap af.