Marcel Slockers

Bert was niet bepaald een klassieke dakloze. Hij was niet verslaafd. Hij had geen psychiatrisch verleden. Misschien was hij iets minder begaafd. Na veertig jaar werken, een moeizame scheiding en een tijdlang logeren bij vrienden en familie, had de zorgverzekeraar hem uit de verzekering gezet.

Met een ademfrequentie van 30 trof de straatdokter hem aan in de nachtopvang voor daklozen. Hij was net weggestuurd uit het ziekenhuis, ook al hapte hij naar adem en dacht hij dat hij doodging. 300 euro had hij moeten betalen om behandeld te worden; het had hem amper benauwder kunnen maken.

Een dakloze insturen naar een ziekenhuis vraagt wat voorbereiding. Eerst wordt er alles aan gedaan om hem schoon, op tijd en liefst nuchter bij de tweede lijn te presenteren. In de auto babbelt Frans de reguliere zorgmijdingsgevoelens weg. Hij is hier een held in. Maar in de spreekkamer houdt hij juist weer zijn mond, zodat de zieke dakloze zelf uit de verf komt.

Dakloosheid als symptoom van een ziekte: als straatdokters en -verpleegkundigen zien we dit vaak. Door een beschadigd brein maken mensen funeste keuzes. Ons brein is – gezond én beschadigd – een mysterie.

Ook in mijn eigen stad, Rotterdam, vond laatst een geweldsincident plaats tegen een hulpverlener. Hij was slachtoffer van een woede-uitbarsting van een verslaafde psychiatrische patiënt. Plots kreeg hij hete koffie in zijn gezicht.