Anita Kaemingk is onder meer neuropsycholoog en docent consultatie aan de geneeskundefaculteit in Maastricht. Ze heeft het lynchsyndroom en werd in 2013 ziek (vergevorderd stadium van kanker). In het boekje Over Leven, bespiegelingen van een kankerpatiënt (Het AchterBoek) heeft ze 25 columns over haar ziekte gebundeld.
Het is duidelijk, de gezondheidszorg staat aan de vooravond van een revolutie, een paradigmawisseling. Nog maar een halfjaar geleden zag ik vooral tergend langzaam draaiende molens, jansalieachtige internalisatie van nieuwe inzichten en veel Millecam-complexen.
Ziek zijn is al ingewikkeld genoeg. Pijn of ander ongemak roept een natuurlijke, evolutionaire reactie op: we trekken ons terug en zoeken soelaas. Maar patiënt zijn botst frontaal met onze psychologische basisbehoeften.
Patiënten brengen tegenwoordig een wezenlijk andere ziektelast mee dan vroeger. En dat vraagt om een wezenlijk andere aanpak. Maar wat er gebeurt, is dat de medische opvatting uit het interbellum, waarin infectieziekten en oorlogswonden de norm waren, steeds specialistischer wordt en steeds steviger ingesnoerd raakt in een harnas van getallen en protocollen.
‘Kan ik met de fiets naar het dagcentrum komen?’ vroeg ik aan de gespecialiseerde oncologieverpleegkundige nadat ze had uitgelegd hoe het chemotraject zou verlopen.
Moedig. Het is waar, sinds mijn stadium-IV-diagnose doe ik soms dingen waar vroeger zelfs geen molecuul in mijn kleine teen over had durven nadenken. Maar is het moedig om te schrijven over het stroperige tempo waarin de gezondheidszorg zich aanpast aan de huidige ziekterealiteit? Om instanties aan te spreken op zaken die beter kunnen?
