Mooie maatschappelijke initiatieven in de schijnwerpers

‘Wij zijn er voor iedereen die minder kans maakt in de selectie­procedure. Denk aan mensen die als eerste in de familie gaan ­studeren, jongeren met een klein medisch of professioneel netwerk of mensen met een migratie­achtergrond. Het kan voor hen behoorlijk lastig zijn om door de selectie te komen voor de studie geneeskunde of tandheelkunde. Dat heb ik zelf ook ervaren. Daarom helpen we deze mensen – vanuit hun eigen kracht – op weg om meer kans te maken.’

‘Er komt steeds meer vraag naar artsen met een andere achtergrond’

Verdwaald in de saus

‘Het idee is ontstaan in snackbar Freddy’s in Rotterdam. Daar hing een quote van rapper Gucci Mane: “If a man does not have sauce, then he is lost. But the same man can get lost in the sauce.” Veel studenten weten niet waar te beginnen: wat houdt de selectieprocedure in, wat kun je op je cv zetten als bestuurservaring en hoe geef je bepaalde kunde en kwaliteiten weer? In 2019 zijn we in het VUmc begonnen door als een ­“grote broer of zus” mee te kijken naar het cv, en gepersonaliseerde tips & tricks te geven om goed beslagen ten ijs te komen.’

Verrijking

‘Ons initiatief is een schot in de roos. Hoewel we actief zijn op meerdere faculteiten, is de vraag van kandidaten inmiddels groter dan het aanbod. Bovendien is er veel vraag naar artsen vanuit een andere sociale of culturele omgeving. Het is bijzonder om bij te dragen aan de verrijking van het soort artsen dat nu wordt opgeleid.’

Debat losmaken

‘Wat het winnen van deze prijs voor mij betekent? Ik vind het een ­enorme erkenning van mijn inzet en die van de andere begeleiders dat ons werk wordt gewaardeerd en op veel draagvlak kan rekenen. Daarnaast hoop ik dat deze prijs ook het debat over kansengelijkheid losmaakt. En met het geldbedrag kunnen we ons werk nog gegarandeerd een paar jaar voortzetten. Want we doen alle begeleiding op basis van vrijwillige donaties.’

Namens Act4Health maken Juliette Mattijsen (29) en Anouk Nusselder (25) zich hard voor drie doelen: gezondheid en rechtvaardigheid centraal in klimaatbeleid, meer aandacht voor planetary health in de opleiding en een duurzame zorgsector.

‘Het gaat ons om verduurzaming én rechtvaardigheid’

Anouk: ‘Ik realiseerde me al snel dat ik in het ziekenhuis maar beperkt iets kan bijdragen aan de gezondheid van mensen. Via de internationale studentenvereniging IFMSA kwam ik in aanraking met de planetary health en het effect van de klimaatcrisis. Dat heeft ertoe geleid dat ik met Juliette Act4Health ben begonnen.’

Juliette: ‘In de geneeskunde zie je de ongelijkheid terug die we ook in de samenleving zien. Daar wilde ik verandering in brengen. En juist de kwetsbare mensen worden het hardst geraakt door klimaatverandering. Daarom zijn we in actie gekomen, bijvoorbeeld met lobbyen bij de politiek, maar ook protestacties tijdens de klimaatmarsen van 2019. Toen stonden we er met vijftien mensen, nu is de Groene Zorg-beweging niet meer weg te denken.’

‘Je kunt als individuele arts echt iets bereiken’

Anouk: ‘Gelukkig is er al veel veranderd. Een van onze doelen was om de zorg te verduurzamen. Dat wordt nu breed opgepakt. Daarom ­richten we ons op de twee andere ambities. Het is cruciaal dat gezondheid en rechtvaardigheid centraal komen te staan in het klimaatbeleid. Daarnaast moet er meer aandacht komen voor planetary health in de opleiding. Artsen hebben handvatten nodig. Zo hebben we voor het ministerie van VWS een praktische handreiking geschreven over hoe geneeskundeopleidingen het onderwerp kunnen verweven in de lessen.’

Juliette: ‘Het is belangrijk dat we onze maatschappelijke rol als arts oppakken. Je kunt als individuele arts echt iets bereiken, kijk maar naar de betrokkenheid van artsen bij vrouwenrechten en hygiëne. Het is super om te zien dat studenten uit verschillende steden nu bij ons ­aanhaken. Zo krijgen we steeds meer gedaan.’

In zijn tweede studiejaar hoorde Majd Arab (26) hoe moeilijk het is voor niet-Europese artsen om in Nederland als arts aan de slag te gaan. Zelf is hij pas zeven jaar in Nederland, maar met BIG Navigator heeft hij gratis lesprogramma’s opgezet om hen te ­helpen.

‘Ik word blij als buitenlandse ­artsen vol vertrouwen hun toetsen maken’

‘Ook al heb je in het buitenland twintig jaar ervaring als chirurg of ­kinderarts, dan mag je in Nederland niet zomaar aan de slag. Je moet eerst een algemene kennis- en vaardighedentoets (AKV-toets) en verschillende beroepsinhoudelijke (BI)-toetsen afleggen. Daarna moet je stage lopen en dan pas behaal je de BIG-registratie voor basisarts. Wil je in je eigen vakgebied werken, dan moet je daarna nog in opleiding zien te komen. Een lang en uitdagend traject dus.’

Zonde

‘Toen ik dat hoorde, dacht ik: wat zonde als deze mensen niet aan de slag kunnen, terwijl we hier juist artsen nodig hebben. Samen met vier andere geneeskundestudenten, allemaal in hun coschappen, besloten we onze krachten te bundelen. We voorzien deze artsen van informatie over het traject en helpen hen bij de voorbereiding. Ook geven we cursussen in taal en medische communicatie. Verder helpen we artsen om stageplekken te vinden.’

‘Inmiddels hebben we al ruim honderd artsen ­geholpen’

Gewaardeerd

‘We krijgen steeds meer aanvragen. Inmiddels hebben we al ruim ­honderd artsen geholpen, uit allerlei landen: van Venezuela tot Iran en van China tot Syrië. Leuk is om te merken hoe onze hulp wordt gewaardeerd. Het geeft me energie als ik mensen zie die aan het begin onzeker zijn en opzien tegen het traject, maar drie maanden later vol zelfvertrouwen de toetsen halen.’