Weg met de witte jas

Een ervaring in het buitenland is ontzettend leerzaam zeggen ze. Ik ben dus in de Eurostar naar Londen gestapt. En inderdaad, na een tijdje begin je toch subtiele cultuurverschillen op te merken. Bijvoorbeeld: waarom heeft niemand een witte jas aan?

Na vier weken goed rondkijken in het ziekenhuis heb ik precies nul witte jassen geteld – die ene keer dat ik verdwaald in een laboratorium belandde daargelaten. Mensen dragen ofwel scrubs (bekend van de serie), ofwel normale kleding en dus no scrubs (bekend van het nummer). Meestal houden artsen het hier gewoon bij een keycord met een pasje.

Loop een willekeurig ziekenhuis in Nederland binnen en je struikelt over de witte jassen. Meestal zitten daar dokters in, maar dat hoeft niet eens — het kan bijvoorbeeld ook een coassistent of physician assistant zijn. Alleen bij de psychiatrie laten ze de witte jas meestal achterwege, omdat die een goede relatie met de patiënt in de weg staat. De rest volhardt.

Stap voor de grap eens op zo iemand af en vraag: waarom draag je die witte jas? Diegene begint ongetwijfeld over hygiëne. Een smetteloze jas die met regelmaat (maar absoluut niet vaak) wordt gewassen. Toch is allang bekend dat witte jassen veel bacteriën meedragen. Bovendien, een hygiënische jas lijkt me echt niet nodig wanneer ik vanwege hoofdpijn naar de neuroloog ga. Verder is het natuurlijk fijn dat zo’n jas ruimte biedt voor je stethoscoop, reflexhamer, lunch en driehonderd pennen, maar ook dat kan de hoofdreden niet zijn.

Eigenlijk weten we allemaal dat het dragen van een witte jas grotendeels om aanzien en status draait. Het geeft de dokter een bepaalde vorm van autoriteit, en geeft de patiënt weer vertrouwen in de autoriteitsfiguur ‘dokter’. Het is maar de vraag of we beide moeten willen in deze tijden van shared decision making – waarin we streven naar gelijkwaardig arts-patiëntcontact en het paternalisme achter ons proberen te laten.

Laten we daarom een voorbeeld nemen aan de psychiatrie, de huisartsgeneeskunde en anderen, ons ego opzijschuiven, en de witte jas achterwege laten. Een gelijkwaardige arts-patiëntrelatie is overal belangrijk. En tuurlijk, als dat nodig is kunnen we scrubs dragen, zoals we op sommige afdelingen zoals de intensive care ook al doen.

Een witte jas lijkt me in ieder geval geen nodige toevoeging. In de meeste gevallen is een keycord ruim voldoende om te laten zien dat je hier werkt.

Zoals mijn huisgenoot Alistair zegt: ‘It’s a bit pretentious innit?'