Romance

Coschap huisartsgeneeskunde. Vlak voordat de volgende patiënt binnenkomt, mompelt de huisarts: ‘Mmm, een dubbel consult in verband met drie klachten, deze man heeft nooit iets…’

Hij kijkt op en vertrouwt me toe dat deze man erg emotioneel labiel is sinds zijn dementerende vrouw drie jaar geleden is opgenomen in een verzorgingstehuis en dat ik erop voorbereid moet zijn dat hij nog weleens een traantje kan laten. Goh, arme man, denk ik bij mezelf.

Hij komt schuifelend binnen met gebogen hoofd en een onzeker lachje. Zijn blik blijft net iets te lang op me rusten als de huisarts toestemming vraagt of ik bij het gesprek aanwezig mag zijn, maar gelukkig wuift hij zijn eigen bezwaren weg en knikt me bemoedigend toe. ‘Ik heb dus drie dingen waar we het even moeten hebben, dokter…’ en hij steekt van wal: over de wratjes op handen en de jeuk tussen zijn tenen die ondanks alle middeltjes van de drogist maar niet willen verdwijnen. Welgeteld nog geen twee minuten later hebben we een beleid geformuleerd en zijn de recepten reeds verzonden naar de apotheek.

Er valt een stilte. Dan schraapt de patiënt zijn keel: ‘Ik weet niet zo goed hoe ik dit moet vertellen, dokter, het is erg moeilijk, ik weet niet…’ en hij barst in snikken uit. ‘Gaat het om uw vrouw?’ probeert de huisarts hem op weg te helpen. ‘Ja, nou, nee, ik weet niet, ja toch wel, het is gewoon…’ Als meneer enigszins gekalmeerd is, blijkt dat hij op de dag dat hij zijn vrouw naar het verzorgingstehuis bracht een vrouw heeft leren kennen die op dat moment haar zeer agressieve, eveneens dementerende man wegbracht. ‘Zo is het allemaal begonnen dokter, want sinds die dag kwamen we elkaar bijna dagelijks tegen als we onze echtgenoten opzochten en beetje bij beetje is er iets gaan kriebelen.’

Verscheurd door schuldgevoel vervolgt hij zijn verhaal: ‘Zij wou echter niet, want haar kinderen zijn erop tegen, en ik, mijn arme vrouw, ik kón het gewoon niet – maar ja, hoe houd je zoiets tegen?’ Inmiddels bleek de vrouw gepraat te hebben met haar kinderen, wier zegen ze heeft gekregen. ‘En nu dokter, gaat het ineens allemaal zó snel.’ Op zijn betraande gezicht breekt een brede, oprechte glimlach door. ‘U kunt zich gewoon niet voorstellen hoe fijn het is om weer een vrouw in huis te hebben, om niet alleen te zijn. Echt hoor, het zit hem in de kleine dingen: dat ze opstaat, een kopje koffie zet en vraagt of ik ook een kopje lust, bijvoorbeeld. Ze brengt zoveel warmte en leven in huis.’ Dan betrekt zijn gezicht en staart naar zijn handpalmen. ‘Ben ik nu een slecht mens, dokter?’

Het liefst zou ik opspringen om hem door elkaar te rammelen, of wat dan ook zou helpen om deze man zich niet zo ongelukkig te laten voelen. We stellen hem gerust en hij is zichtbaar opgelucht. Ik leef met hem mee. Dankbaar slaakt hij een zucht van verlichting, terwijl de tranen geruisloos over zijn wangen stromen. ‘Het is zo gek dokter, ik ben gewoon verliefd! Wie had dat ooit nog gedacht op mijn leeftijd. Ik had nooit gedacht ooit nog zo gelukkig te worden. Ik ben zo blij met haar, ondanks dat het niets afdoet aan de liefde die ik al vijftig jaar koester voor mijn echtgenote…’

Als de patiënt de kamer uit is, kijkt de huisarts me glimlachend aan. ‘Wat een romance hè’, verzucht ik. ‘Zo zie je maar’, zegt hij, ‘de vonk kan op iedere leeftijd en in de meest onwaarschijnlijke omstandigheden overspringen. Mooi hè, het leven.’ Dát is het, denk ik bij mezelf, en dat is waar je binnen de huisartsgeneeskunde veel meer van meekrijgt: het echte leven van de patiënten zelf.