Afdeling saai? Think again

Week één van mijn orthopediestage: de afdeling. Ik baal. Hoe spannend kan het zijn? Wond droog, pijn onder controle, gemobiliseerd, gepoept en geplast? Check. Patiënt klaar voor ontslag. Dit belooft een lange week te worden.

De eerste twee dagen ga ik braaf het rijtje aan het bed van de patiënten af. Na het schrijven van de korte ontslagbrieven, kijk ik al snel verveeld uit het raam. Kan ik niet naar een van de spannende trauma-ok’s die in de overdracht zijn besproken? Daar gebeurt tenminste wat. Maar helaas was mijn werkplekbegeleider vrij duidelijk: ‘Je volgt het schema.’

Woensdagochtend lopen we de afdeling op en ruiken al snel sigarettenrook. Wie van de patiënten heeft er gerookt? Het zouden er nogal wat kunnen zijn geweest. Meneer Janssen op kamer 12 vertelt ons dat de beveiliger hem te pakken had. Een flinke reprimande volgde. Geëmotioneerd vertelt hij ons dat hij enorm is geschrokken. Hij deed het enkel om van zijn ‘hartenpijn’ af te komen en kon nu eenmaal niet zelfstandig naar buiten. Hij wist zelf ook wel dat het niet mocht. Door de situatie zou je bijna denken dat het hier om een zware criminele daad gaat. Ik begin met hem mee te voelen en vraag later aan de zaalarts of we een geestelijk verzorger of vrijwilliger bij hem langs kunnen laten gaan. Misschien heeft hij na veertien dagen op deze saaie witte kamer wel behoefte aan een luisterend oor.

Een paar kamers verderop ligt meneer Daemen. In het dossier staat MUB. Medisch uitbehandeld. Dit zal vast niet lang duren, denk ik onbewust. Uit het niets begint hij een lang verhaal over zijn vreselijke ervaring op de herstelplek waar hij na zijn operatie heen is gegaan. De zaalarts kijkt me onopvallend aan. Ik begrijp haar blik. We hebben nog veel patiënten te gaan. Hij vraagt ons of we een klacht kunnen indienen over de manier waarop hij is behandeld in het herstelcentrum. Hij werd niet serieus genomen en door toedoen van zorgverleners is zijn nét herstelde quadricepspees wéér gescheurd. Dat is de reden dat hij weer hier ligt. Ik probeer mijn gehaaste gevoel weg te stoppen en luister aandachtig. Het laatste wat ik wil is hem het gevoel geven dat wij zijn verhaal ook niet serieus nemen.

Voordat we goed en wel uit de kamer zijn, staat de volgende patiënt ons onrustig en boos op te wachten op de gang. Hij wil per direct naar huis. Waar komt dit vandaan? Ik weet dat meneer Dongen bekend is met middelenmisbruik, maar de afgelopen dagen was dit totaal geen probleem. De sfeer is omgeslagen. Plotseling is de zaalarts geen ‘dokter’ meer, maar wordt ze aangesproken met ‘mevrouwtje’. Zijn houding wordt dreigender. Mijn hartslag gaat omhoog. Ik sta op scherp en probeer te bedenken of ik ooit wat over de regels van dwangmatig fixeren heb gelezen. Door de begripvolle houding van de zaalarts is de situatie gelukkig snel gesust. Gisteren heeft meneer van de longarts te horen gekregen dat hij kanker heeft. Zijn prognose is nog niet duidelijk, maar de paniek die bij deze diagnose komt kijken zorgt voor zijn enorme zucht, vertelt meneer Van Dongen ons.

Weer een deur verder is de sfeer totaal anders. Mevrouw Beckers zit met de tissuedoos op schoot. Ze kan alleen maar huilen. Ze is totaal het vertrouwen in haar lichaam kwijt. Logisch, want dit is de tweede flinke infectie van haar heupprothese en het ziet er nog niet naar uit dat die snel geklaard wordt. Bovendien maakt ze zich zorgen over haar ernstig zieke man, voor wie ze mantelzorger is. Elke dag aan het antibiotica-infuus is er een te veel. ‘U gaat vooruit mevrouw, echt waar.’ ‘Dan vertrouw ik op u, dokter. Anders hoeft het van mij niet meer’, zegt ze.

Door deze warrige ochtend is mijn blik op de afdeling veranderd. Ik vind het nu vervelend om steeds ‘tot morgen!’ te zeggen, terwijl zij wederom een vermoeiende dag voor de boeg hebben. Het voelt alsof je ze daar maar laat liggen. Nu ga ik voor een bemoedigend: ‘Zet ’m op weer vandaag!’ Maar ook dat dekt niet altijd de lading.