‘Gekke vom’

De huisartsenpraktijk waar ik mijn coschap loop, ligt in een van de ‘slechtere’ wijken van de stad. Veel patiënten hebben lage gezondheidsvaardigheden of spreken gebrekkig Nederlands. Zo ook een patiënt die bij mij op het spreekuur kwam.

‘Waar kan ik u mee helpen?’ De patiënt vertelt haar klachten. Ze had sinds maanden buikpijn en was nu ook misselijk. Daarnaast vond ze het belachelijk dat ze van de huisarts alleen maar paracetamol voorgeschreven kreeg; dat wilde ze ook even kwijt. Ze vond de buikpijn nu wel erg hinderlijk (begrijpelijk) en hoopte dat ik iets voor haar kon doen. ‘Ik wil gewoon een pil! Waarom ben je anders dokter geworden?’ Ik liet het maar even voor wat het was en vroeg haar klachten verder uit.

Ze had af en toe last van een opgeblazen gevoel en beschreef dat haar ontlasting ‘gekke vom’ had. Vom? ‘Wat bedoelt u met vom?’ ‘Ja, soms gekke vom,’ zei ze op een manier waaruit bleek dat het best gek was dat ik het niet begreep. Ooh, dacht ik, een gekke vorm. Dus ik vroeg verder: ‘bedoelt u dat uw ontlasting soms dun is en soms juist lastig gaat?’ ‘Ja, ja’. Aha! Het hele verhaal rook naar prikkelbaredarmsyndroom. Dacht ik.

Het verdere lichamelijk onderzoek leverde geen afwijkingen op. Toen ik al bijna mijn hele beleid had uitgelegd, begon ze nog eens over de ‘vom’: ‘Wat doen we nou aan de vom?’ Ik snapte er niks meer van. ‘Wat bedoelt u precies met de vom?’, vroeg ik nog maar eens. ‘Ja vompjes, dun, wit’. Shit, dacht ik, wormpjes, ze bedoelt wormpjes. Dat veranderde mijn hele beleid. ‘Sorry dat ik u niet meteen begreep.’ De patiënte kon er niet om lachen, wat de hele situatie nogal ongemakkelijk maakte. Ze wilde naar huis, want het duurde haar allemaal al veel te lang. ‘Waarom moet je al die vragen stellen?’

Zelf had ze al mebendazol geprobeerd en dat had niet gewerkt. Eerlijk gezegd wist ik niet goed wat de volgende stap in het beleid zou zijn, dus ik wilde even overleggen met de huisarts. Hij vertelde me dat het belangrijk was om het hele gezin tegelijkertijd te behandelen en dat twee weken later te herhalen. Ik ging weer naar de patiënte.

‘Maar dat heb ik al lang gedaan! Het helpt niet!’ Oké, uh, ik wist het even niet, dus ik ging terug naar de huisarts. ‘Ze heeft dit al geprobeerd’. ‘Oh, dan moet je even opzoeken wat de vervolgstap zou zijn van de behandeling, dat weet ik zo ook niet uit mijn hoofd. Lukt dat?’ Dat moet wel lukken dacht ik nog. Maar terug in de kamer bij de patiënt kon ik het niet vinden. Niet op de website van het NHG, niet in het Farmacotherapeutisch Kompas. Ik excuseerde me: ‘sorry, heel vervelend, maar ik ga toch nog een keer overleggen met de huisarts.’ Ik kreeg er zelf nogal het heen-en-weer van en de patiënt zelf was er ook helemaal niet blij mee, zag ik aan haar gezicht. Het moet toch, dacht ik, anders weet ik helemaal niet wat ik moet doen. Dus ik liep weer naar de kamer van de huisarts. Er was net een nieuwe patiënt binnen, dus ik bleef buiten de kamer even wachten. Na enkele minuten hoorde ik voetstappen vanuit mijn spreekkamer richting de uitgang lopen. Het duurde even voordat ik door had wat er gebeurde. Loopt mijn patiënt nu weg? Ik liep naar mijn kamer en deed de deur open: leeg. De patiënt was vertrokken.

Beduusd ging ik terug naar de huisarts. Hij was net klaar met zijn patiënt. ‘Lukt het niet?’ ‘Nee, ik kan het niet vinden. En mijn patiënt is ook weg.’ De huisarts keek me verbaasd aan. ‘Het duurde haar te lang denk ik en ik begreep haar niet goed.’ Ik zakte teleurgesteld op de ‘patiëntenstoel’ tegenover de huisarts. Hij keek me aan: ‘hoe is dat nou voor je?’ Ik ben even stil en voel me ineens zelf een beetje patiënt. ‘Gek, denk ik, ik wilde haar alleen maar helpen …’