Blog Nina: Oordelen

Vol verwachting ga ik naar de voorbespreking van de laatste onderwijspoli van morgen: gynaecologie. Mijn mond valt bijna open als de tutor de patiëntcasus voorlegt aan de onderwijsgroep. Het blijkt om een vrouw te gaan die spontaan zwanger is geworden, terwijl zij eigenlijk middenin een speciaal fertiliteitstraject zat omdat ze neurofibromatose heeft. Ook haar man is mentaal geretardeerd. De tutor zucht, kijkt me aan en zegt dat ik het maar gewoon bij de ‘standaard’ obstetrische anamnese moet houden.

De rest van de avond lees ik koortsachtig alles over neurofibromatose en bekijk ik zoveel mogelijk afbeeldingen, waarbij ik radeloos probeer mijn schrikreactie te onderdrukken. ’s Nachts blijf ik maar malen: waarom wordt ze toch zwanger als ze 50 procent kans heeft op een aangedaan kindje? Ben ik wel in staat niet teveel moeilijke woorden te gebruiken? Zou de mogelijkheid tot zwangerschapsafbreking ook besproken moeten worden?

De volgende ochtend fiets ik met lood in m’n schoenen naar de poli. Daar is ze, samen met haar moeder. Ze lacht verlegen, maar tot mijn opluchting is de neurofibromatose niet aan haar te zien. Zo open en ontspannen mogelijk begin ik de anamnese. Ze geeft staccato antwoorden en moet zich zichtbaar inspannen, maar durft me steeds meer aan te kijken. Als ik haar met een brok in m’n keel vraag of ze zich zorgen maakt of de baby ook neurofibromatose zal krijgen, antwoordt ze ferm: ‘Nee’.

Ik vervloek mezelf in m’n hoofd omdat dit een gesloten vraag is en in mijn innerlijke worsteling trek ik onbewust mijn wenkbrauwen op. Sensitief als ze is, licht ze toe: ‘Mijn man is wel wat bezorgd dat het kindje gepest zal worden, maar ik niet. Ik heb het al m’n hele leven en het valt best mee: ik heb alleen de vlekken. Mijn vader heeft wel echt de bulten, maar ik heb tegen mijn man gezegd: bij problemen gaan we gewoon naar school en leg ik samen met mijn vader uit waarom wij er zo uitzien. Dat komt wel goed!’ Stralend kijkt ze me aan en ik beantwoord haar blik met een brede glimlach.

Peinzend loop ik het ziekenhuis uit: wie zijn wij dokters eigenlijk om te oordelen wanneer een zwangerschap wel of niet ‘mag’?! Ik schaam me voor mijn normatieve gedachtenspinsels van de vorige avond en fiets diep in gedachten naar huis met het gevoel al een hele (levens)ervaring rijker te zijn, terwijl de coschappen nog moeten beginnen.