Onlangs ben ik een experiment gestart samen met crowdfundsite Yournalism, getiteld ‘The Everyday Economist’: een mix tussen expert opinie, onderzoeksjournalistiek en reportages uit het veld. Gedurende vijf dagen verschijnt elke dag één aflevering op deze blog.

«« deel 3

Ik sluit het middagprogramma af met de man die de onderhandelingen heeft gevoerd met de zorgverzekeraars. Je hoeft de krant maar open te slaan of er wordt beweerd dat verzekeraars roepen dat ze op kwaliteit inkopen, maar in de praktijk gewoon botte rantsoeneringen opleggen aan ziekenhuizen en alleen in kosten zijn geïnteresseerd. Dit vooroordeel is niet op niets gebaseerd, want dit was gewoon jaren staande praktijk en is het in zekere zin nog steeds.

Alleen dit jaar, en hier in Zeeland, gelukkig niet. In dit ziekenhuis doen ze niet mee aan het populaire tijdverdrijf van zorgverzekeraars bashen, al is men zeker niet zonder kritiek.
Voor het eerst zijn in een zeer vroegtijdig stadium, dus vele maanden voor het onderhandelen over geld, inhoudelijke sessies tussen artsen en verzekeraars belegd. Artsen konden uitleggen waar ze naartoe willen met de zorg en de verzekeraars kunnen hun visie op de regio neerleggen.

De dominante verzekeraar hier is CZ en die heeft toevallig net geïnvesteerd in een regiovisie van Zeeland en West-Brabant. Dat geeft in ieder geval enig houvast voor onderhandelingen over de inhoud van de zorg voor er over geld wordt gepraat. In de regiovisie komt tot uitdrukking welke onderdelen van de zorg je juist wil dupliceren en waar je concentratie gewenst vindt. Dit is geen overbodige luxe, want veel ziekenhuizen hebben ambitieuze plannen over wat ze allemaal erbij willen doen, maar vertellen er vrijwel nooit bij wat ze gaan laten.

Verschillende aanbieders kunnen aangeven op welke domeinen ze zich willen specialiseren en welke taken beter kunnen worden afgestoten. Zo kan dit ziekenhuis, in een vergrijzend Walcheren en Zuid-Beveland, iets met kwetsbare ouderen doen en kunnen sommige superspecialismen beter in Rotterdam of Breda afgehandeld worden. Omdat verzekeraars meer doen dan alleen praten met dit ziekenhuis kan er zoiets als regionale afstemming plaatsvinden.

Dit onderhandelings- en afstemmingsproces bevindt zich nog in de kinderschoenen, laat de onderhandelaar van het ziekenhuis mij weten. Niet alle verzekeraars stellen zich even kwaliteitsgericht op. Zelfs de verzekeraars die tot de pioniers behoren, kunnen als het financiële puntje bij het paaltje komt hun ambities niet altijd waarmaken en gaat het toch weer om wat lomp gemarchandeer met prijs en hoeveelheid. Maar in theorie is het mogelijk.

Behalve de uitdaging om artsen en managers op één lijn te krijgen, heeft het ziekenhuis dus ook te maken met een uiterst complexe en grillige buitenwereld. Die bestaat naast de (niet zo grillige) patiënten en huisartsen vooral uit zorgverzekeraars en een bizar brede waaier aan toezichthouders.
Het goed in kaart brengen van de diverse stakeholders is ook nog onontgonnen terrein, blijkt uit mijn gesprekken van een dag later. Gewone ondernemers maken een business case waar ze een goed beeld creëren van de vraag, de trends en het verdienmodel. In zorgland kan het zomaar voorkomen dat pakweg een oncoloog een gloedvol betoog afsteekt om de regionale superspecialist van subspecialisme X te worden voor anderhalve patiënt en een paardenkop.

Na twee dagen heen en weer stuiteren tussen artsen, patiënten, financiële mensen en bestuurders ben ik moe maar voldaan. Wat heb ik opgestoken van al dit moois? U leest het morgen in het laatste deel.

Marcel Canoy

« | »