Helaas, je bent niet aangenomen
6 reactiesElk jaar verbaast het me weer wie niet wordt aangenomen voor de vervolgopleiding tot medisch specialist. Mensen van wie ik zou denken als collega-aios: zo collegiaal, zo klinisch goed. ‘Gewoon’ een goede dokter. Maar, niet het plaatje dat ‘ze’ voor ogen hebben.
Niet de standaardinternist, geen uitgebreid cv, geen wetenschappelijk of maatschappelijk profiel. Iemand die ‘gewoon’ de studie geneeskunde doorloopt, werkervaring opdoet en dan solliciteert, wordt niet meer aangenomen. Naar iemand die boven de 30 is, wordt zeer kritisch gekeken. Waarom ben je ouder? Hoe durf je direct na de studie geneeskunde niet te weten dat jij ons prachtige vak wilt uitoefenen? Hoezo wil je niet promoveren? En heb je het allemaal wel, dan is het nóg niet goed soms: je doet veel, heb je een burn-out gehad? Hoe houd jij je focus? Dit laatste werd mij bijvoorbeeld gevraagd toen ik solliciteerde. Mijn antwoord nee bleek niet voldoende. Als ik negen jaar opgroeien in een azc kan overleven, overleef ik een gemiste deadline ook wel. Jammer dat ik dat toen niet heb gezegd.
Tegelijkertijd lopen de aanmeldingen voor de opleidingen terug, en lachen coassistenten mij uit als ik ze vraag of ze in het ziekenhuis willen werken. ‘Het ziekenhuis? Ben je gek, kijk naar jullie uren, hoeveel krijg je eigenlijk betaald, netto zeg maar, op je rekening? En ik hoor ook dat jullie niet eens een vaste baan krijgen later als specialist, en een opleidingsplek krijgen is ook al moeilijk… zeer matig.’ Terwijl de coassistent op zijn afgetrapte sneakers wegloopt om koffie te halen, blijf ik een beetje beduusd achter. Hij heeft gelijk, tegelijkertijd ook niet. Ik vind het jammer dat de jongere collega’s het mooie vak in zo’n negatief daglicht zien. Ik heb het mooiste vak van de wereld, en ben gek op mijn werk. Dat probeer ik ze ook altijd te vertellen en te laten zien. Dat de angst om niet aangenomen te worden zo’n grote rol speelt in de keus voor het vak, vind ik bijzonder jammer.
Het is wat mij betreft een illusie om te denken dat de keus of jij wel of niet wordt aangenomen een objectieve is. Dat is het niet. Aan het einde van de dag kiezen dokters nieuwe dokters uit op basis van persoonlijke voorkeur. Hoeveel moeite je ook doet, je zult nooit de impliciete bias weg kunnen nemen. De vraag is of dat erg is. Ik denk het wel.
Mij werd laatst gevraagd om mee te denken hoe we meer diversiteit onder de gekozen aiossen konden krijgen. Het antwoord is simpel. Durf eens buiten de gebaande paden te kiezen. Neem een keer die 35-jarige aan met een bijzondere levensloop, die door liefde een ander pad heeft bewandeld, maar zijn hart ook verloren heeft aan jouw vak en er nu pas toe komt dit te ontdekken. Lees eens aanbevelingen van de mensen die echt samen hebben gewerkt met die arts-assistent. Kijk eens niet naar het cv, maar naar de persoon. Wetenschap is niet altijd superieur. Mantelzorger zijn betekent soms net zoveel. Kies eens voor iemand die ‘gewoon’ dokter is, en dat ‘gewoon’ leuk vindt en er elke dag van kan genieten. En aan iedereen die niet is aangenomen: ik was dat ook bijna niet, je moet gewoon een beetje geluk hebben en vertrouw me: vaak, ligt het echt niet aan jou.
Luister ook deze podcast waarin Avin Ghedri te gast was over deze blog:
Ook van Avin Ghedri
A. Kaemingk
docent consultvaardigheden, psycholoog, soms ook patiënt, Maastricht
Mooi beschreven Avin Ghedri. De impliciete bias bij sollicitaties en werving is inderdaad dominant aanwezig. Je kiest voornamelijk mensen die veel op je lijken. Hier hoef je niet over na te denken en dat kost dus weinig energie. Maar het leidt ook to...t minder productieve, effectieve en inclusieve teams, en tot meer pestgedrag en uitsluiting van mensen die net een beetje anders zijn. Voor een goed werkklimaat en betere patiëntenzorg is het veel beter wanneer de sollicitatiecommissies divers zijn en hun bias kunnen uitzetten.
Van co's hoor ik vaak dat ze specialisten makkelijk in hokjes kunnen plaatsen (cardiologen zíjn zus, gynaecologen zíjn zo, orthopeden ...). Met zowel positieve als negatieve kwalificaties, geheel subjectief natuurlijk. Overigens blijken er over verschillende ziekenhuizen verschillende definities van de hokjes te bestaan. Maar ondertussen bepaalt dit mede hun uiteindelijke keuze ('met welk gedrag of imago wil ik me identificeren?'). Dat is jammer en zou niet zo moeten zijn. Wanneer een team divers is, worden de vaardigheden en competenties diverser en het team beter.
Je moet er alleen iets meer moeite voor doen.
Overigens is er helemaal niks mis mee om buiten het ziekenhuis te willen werken. Sterker nog: daar vindt de meeste zorg plaats en deze ontwikkeling neemt alleen maar toe.
T.A. Cordia
Psychiater, Tilburg
Met extra levenservaring en een afwijkend cv, kun je ook psychiatrie overwegen. Wetenschappelijke expertise is welkom, maar minder noodzakelijk dan bij sommige andere specialisaties. Sollicitaties zijn van harte welkom.
H.C. van Gorsel
Arts n.p. , Amsterdam
Helaas is in veel sectoren er nog steeds een bias voor wat men al kent. Vaak gebeurt dat impliciet en niet bewust, maar de mensen die het meeste op henzelf lijken zien ze het meeste zitten. Nog steeds, ondanks initiatieven om daar iets aan te doen. M...et de huidige generatie 'seniors' is de blanke man nog steeds in de meerderheid. 'In het team passen' kan dus ook betekenen dat je b.v. hockey of zo leuk moet vinden en/of dezelfde wetenschappelijke hobby's. En met een beetje pech ook een 60-urige werkweek moet ambiëren 'omdat wij dat ook altijd hebben gedaan'. Helaas is Nederland daarin niet zo vooruitstrevend als het eigen zelfbeeld.
Wat er bij komt en meestal niet hardop gezegd wordt, is dat in een academisch ziekenhuis onderzoek vaak een belangrijker bron van inkomsten is dan patiëntenzorg. Een patiënt is het meest gebaat bij een mensen dokter, geen wetenschapper. Je bent dan alleen wel minder interessant voor de afdeling, aangezien die het ook moet hebben van onderzoeksgelden.
Hoog tijd dat er iets verandert, maar als ik dit zo lees is er nog een lange weg te gaan.
Huisarts i.o., voorzitter VNVA, Utrecht
Dank Avin voor dit realistische en terecht kritische stuk. De leakypipeline is een steeds beter beschreven fenomeen. Ook is duidelijk dat kansen niet gelijk zijn, ten nadele van de kandidaat die meer afwijkt van het voorkomen van de gevestigde orde. ...Dit geldt helaas al voor de poorten van de universiteit.
Echer in mijn persoonlijke omgeving tuimelen voorbeelden van zinnen variërend van 'niet kneedbaar genoeg' 'past niet in het team' tot 'jij bent te oud, jij hebt geen toekomstperspectief' over elkaar heen.
@ collega Boeken Kruger: dank voor deze uitleg. Hoe divers zijn de mensen die de training geven? Wat is er volgens u nodig om de kans op bias zo klein mogelijk te maken? En hoe waarborgen we dat in alle lagen een afspiegeling is van de samenleving? Diverse teams leveren tenslotte kwalitatief de beste zorg voor al onze patiënten.
A.E. Boeken Kruger
Uroloog, plvo, Rotterdam
Als plv opleider en panel lid voor de selectie ervaar ik de procedure als behoorlijk stressvol, niet in de mate van de kandidaten zelf natuurlijk. Maar het gaat tenslotte wel om de toekomst van waar iemand zijn zinnen op heeft gezet. Niet geselecteer...d worden kan het gekozen pad tot een einde brengen. Dat maakt dat de opleiders en plvo's gedegen zijn voorbereid en periodiek professionele begeleiding krijgen over afnemen van sollicitaties. Het panel, waarin ook vertegenwoordiging van de huidige AIOS, kiest een mix van mensen met en zonder wetenschappelijke ervaring, verschillende leeftijd, levenservaring en vooral geen spiegels van onszelf zijn. Er wordt gekeken naar karakter en competenties. Daarmee spelen de door de kandidaten gekozen referenten dus een belangrijke rol. Natuurlijk is er altijd de human factor en subjectiviteit. De wat negatieve toon van collega Ghedri ten spijt en nee, kan niet spreken over de andere vakgroepen en hun selectie, maar bij de urologie is de selectieprocedure geenszins van het kaliber houtje touwtje en niet gepromoveerd is kansloos. Dat niet iedereen aangenomen kan worden blijft helaas en soms ook gelukkig een feit.
[Reactie gewijzigd door Boeken Kruger, Arto op 01-05-2024 05:09]
Aios , Utrecht
Dan ben ik blij dat jullie het zo goed geregeld hebben en een mooi voorbeeld van hoe het ook kan. Ik kan niet spreken over alle vakgroepen en regio’s, maar alleen wat ik zelf hoor via via en heb gezien. Een beetje prikkeling van de geest over een bel...angrijk onderwerp is ook goed