Zes wetenschappers ontvangen dit jaar de hoogste onderscheidingen in de Nederlandse wetenschap, de Spinozaprijs of de Stevinprijs. Vier van hen bewegen zich op biomedisch terrein. De laureaten krijgen ieder 2,5 miljoen euro.
Wat is de beste manier om te komen tot gepersonaliseerde kankerbehandelingen met combinaties van geneesmiddelen? Het antwoord is een ‘geneesmiddelenatlas’, die de bekende dosis-responsgegevens van oncologische medicijnen in kaart brengt en vervolgens voorspelt van welke combinaties van deze medicijnen een synergetisch effect (het geheel is meer dan de som der delen) kan worden verwacht in de behandeling van een bepaalde kankersoort.
De oncologische zorg voor maag-, darm- en leverpatiënten lijkt de overige mdl-zorg in de verdrukking te brengen. En de covid-19-pandemie heeft het er niet beter op gemaakt. ‘Oncologie krijgt altijd voorrang.’
Tot nu toe heeft de coronacrisis voor 65 duizend minder verwijzingen in de oncologische zorg gezorgd. Bij de laatste meting (week 21) lag het aantal verwijzingen door de huisarts op 71 procent van het verwachte aantal zónder coronacrisis. Dit blijkt uit een rapport van de NZa naar de gevolgen van de coronacrisis voor oncologische zorg.
Het aantal kankerdiagnoses dat wekelijks wordt gesteld, blijft ongeveer een kwart lager dan vóór de coronacrisis. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR), waar het IKNL wekelijks over rapporteert. Eerder leek er sprake van een voorzichtige toename, maar die trend zet niet door.
De daling in het aantal wekelijkse kankerdiagnoses is mogelijk gekeerd. Dit blijkt uit de laatste cijfers die het IKNL heeft bekendgemaakt. Goed nieuws, maar ‘één zwaluw maakt nog geen zomer’, zegt IKNL-voorzitter Thijs Merkx.
De eerder gemelde daling van het aantal kankerdiagnoses tijdens de coronacrisis, zet door. Dit meldt het IKNL, op basis van cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie. De afname is het grootst voor meldingen van huidkanker.
Het aantal nieuwe kankerdiagnoses is de afgelopen weken met ongeveer een kwart gedaald. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie, die het IKNL vandaag naar buiten brengt. De daling is hoogstwaarschijnlijk een gevolg van de covid-19-crisis.
Oncologisch chirurg Schelto Kruijff ziet in Malawi hoe kwetsbaar albino’s daar zijn en ervaart hoe machteloos je als dokter bent in een arm land met zoveel schaarste. Tevergeefs probeert hij een 14-jarige albinojongen met een grote tumor in zijn gezicht te helpen.
Een bepaalde stam van Escherichia coli-bacteriën heeft een mutagene werking en kan daardoor darmkanker veroorzaken. Dit blijkt uit onderzoek door de groep van Hans Clevers (Cayetano Pleguezuelos-Manzano e.a.) dat versneld is gepubliceerd door Nature.
Overlevenden van kanker die wordt gediagnosticeerd tijdens de adolescentie of in de kindertijd, lopen in vergelijking met de algemene bevolking een verhoogd risico op vroegtijdig overlijden of op problemen met de gezondheid.
Zware (ex-)rokers met CT-scans screenen op longkanker vermindert de sterfte aan de ziekte met bijna een kwart. Dat blijkt uit de Nelson-studie, een RCT waaraan 13.195 Nederlandse en Belgische mannen deelnamen.
De vijfjaarsoverleving van patiënten met kanker stijgt jaarlijks gemiddeld met 1 procent, blijkt uit een overzicht dat IKNL heeft gemaakt van cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie.
Het aantal hartaandoeningen onder volwassen die kinderkanker overleefden, neemt sinds de jaren zeventig af. Dat blijkt uit een studie in The BMJ. Daarmee lijkt het erop dat de maatregelen om cardiotoxische effecten van kankerbehandelingen te verminderen, resultaat hebben.
De laatste maanden is er in de media veel aandacht geweest over de organisatie van oncologische zorg.
Anastrozol is als profylacticum voor postmenopauzale vrouwen met een verhoogd risico op borstkanker te verkiezen boven tamoxifen. Het middel remt het enzym aromatase waardoor de productie van oestrogenen afneemt.
Patiënten met hiv die chemo- en/of radiotherapie ondergaan hebben lagere CD4-waardes dan degenen bij wie operaties of andere oncologische behandelingen worden verricht. Het lagere aantal CD4-cellen hangt samen met een grotere kans op voortijdig overlijden.
Het Amsterdamse ziekenhuis OLVG voegt twee afdelingen samen, als gevolg van het aanhoudende tekort aan specialistisch verpleegkundigen. De verpleegafdeling hematologie-oncologie op locatie Oost gaat samen met locatie West.
Vrouwen met heel dicht borstklierweefsel krijgen minder vaak de diagnose borstkanker tussen screeningsrondes door als naast een mammogram ook een MRI wordt gemaakt. De gevonden tumoren zijn gemiddeld kleiner van omvang. Het is nog niet bekend wat de gevolgen voor overleving zijn. Dit blijkt uit de resultaten van een grote Nederlandse studie waarover M.F. Bakker e.a. in de New England Journal of Medicine schrijven.
De vraag naar radiologische diagnostiek bij oncologische behandelingen stijgt enorm. De kosten daarvan vormen echter een probleem. Minder beeldvormend onderzoek zal de kosten – gek genoeg – alleen maar doen stijgen.
Het aantal patiënten met huidkanker stijgt snel en zal de komende jaren blijven stijgen. Dat blijkt uit het rapport ‘Huidkanker in Nederland’ van Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL).
Tumororganoïden kunnen van nut zijn bij het voorspellen of een patiënt baat zal hebben bij een bepaalde chemotherapie. Salo Ooft (NKI) e.a. beschrijven hoe dit in zijn werk gaat in Science Translational Medicine.
Ongeveer één op de drie uitbehandelde patiënten met kanker die een offlabel-medicijn krijgen dat op hun moleculaire tumorprofiel is afgestemd, heeft daar baat bij. Dit blijkt uit de resultaten van twee jaar precisiegeneeskunde in het Nederlandse Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT). Daphne van der Velden e.a. schrijven hierover in Nature.
Doelgerichte (‘targeted’) antikankertherapieën worden te vaak onnodig stopgezet omdat patiënten afhaken vanwege voor hen onverdraaglijke bijwerkingen.
