KNMG: Nieuwe wetgeving patiëntenrechten

Eerder dit jaar is in Medisch Contact verslag gedaan van overleg tussen het ministerie van VWS en het veld over de verbetering van de rechten van de patiënt (MC 5/2008:

217

). Nadien hebben zich nieuwe ontwikkelingen voorgedaan.

In januari 2008 leidde een overleg tussen het ministerie en de veldpartijen over een conceptbrief aan de Tweede Kamer tot een uitvoerige discussie over de vorm van een nieuwe regeling van de rechten van de patiënt. De minister had de Tweede Kamer al enkele malen laten weten dat hij een aantal bestaande wettelijke regelingen op het gebied van de patiëntenrechten zou willen vervangen door een nieuwe Wet cliënt en kwaliteit van zorg. Dit idee stuitte in het veld op veel kritiek. De KNMG liet weten een dergelijke wet te zien als ‘de verkeerde oplossing voor een reëel probleem’.

In reactie op deze ontwikkeling besloten het ministerie en de veldpartijen het accent te verleggen naar de inhoud, en de discussie over de meest wenselijke (wettelijke) vorm vooralsnog te parkeren. Op 18 februari vond een constructief en bijzonder nuttig overleg plaats, waar uitvoerig is gesproken over de inhoud van de patiëntenrechten, over de problemen die zich in dat kader voordoen, en over de - al dan niet wettelijke - mogelijkheden om deze problemen weg te nemen. Dit leidde tot een aantal algemene conclusies die door alle deelnemende partijen werden onderschreven.

Op basis van deze conclusies is door het ministerie een gewijzigd plan van aanpak opgesteld, dat eind maart aan de veldpartijen ter becommentariëring is toegezonden. Na verwerking van de reacties zal het ministerie de Tweede Kamer een brief sturen over de toekomstige regeling van de patiëntenrechten. Naar verwachting zal deze brief nog voor de zomer de Tweede Kamer bereiken. Dan kan binnen en buiten de Tweede Kamer een brede discussie over de toekomstige patiëntenrechten plaatsvinden.

In de tot nu toe door de KNMG gegeven reacties staat centraal dat de patiëntenrechten inderdaad toe zijn aan modernisering en herijking. Door tal van omstandigheden is het nodig de bestaande wettelijke regelingen aan te vullen of aan te passen.  Bij het beoordelen van de voorstellen die door het ministerie worden gedaan, hanteert de KNMG onder meer de volgende uitgangspunten:

- zoveel mogelijk aansluiten bij bestaande wettelijke regelingen en verrichte activiteiten (zoals het Implementatieprogramma WGBO, de Klachtenrichtlijn gezondheidszorg en dergelijke);

- kiezen voor de aanpak die de grootste kans op succes garandeert (niet alle kaarten op wetgeving zetten, binnen het wettelijk kader onderscheiden tussen afdwingbare rechten voor patiënten en (beroeps)plichten van zorgverleners;

- niet alleen aandacht voor patiëntenrechten vanuit een optiek van marktwerking (recht op keuze-informatie en dergelijke) maar juist ook voor de rechtspositie van patiënten in kwetsbare omstandigheden (zoals wilsonbekwame patiënten);

- aandacht voor de verantwoordelijkheden van de zorgverzekeraars;

- een goede balans tussen individuele genoegdoening voor patiënten enerzijds en  het bevorderen van de kwaliteit van zorg anderzijds (in het bijzonder waar het gaat om de vormgeving van de regeling voor het afhandelen van klachten en geschillen);

- een reële oplossing voor het grote probleem van de ondercompensatie van schade die patiënten leiden ten gevolge van vermijdbaar en verwijtbaar handelen.

Zodra de minister van VWS de brief over de toekomstige regeling van de patiëntenrechten naar de Tweede Kamer heeft gezonden, zal daarover in deze rubriek worden bericht. Dan komt er ook een officiële reactie van de KNMG, die via www.knmg.nl voor eenieder toegankelijk is. 

Nadere informatie: prof. mr. J. Legemaate, tel. 030 2823 765 of j.legemaate@fed.knmg,nl.