Spraakverwarring

Tsja, het Tsjechisch. Ik ben op 7-jarige leeftijd naar Tsjechië verhuisd, en heb daar op de basisschool gezeten. Op mijn 10de ben ik weer naar Nederland terugverhuisd, waarna het Tsjechisch een beetje in de vergetelheid raakte. Ik kan mijzelf alsnog prima redden in die taal, maar nu ik eenmaal weer in Tsjechië ben voor coschappen en dag in, dag uit, Tsjechisch moet spreken is dat toch andere koek.

Gelukkig worden er in het medisch jargon veel Latijnse woorden gebruikt, waarvan ik de betekenis wel weet. Maar het aantekeningenboekje waar ik alle nieuwe woorden in opschrijf, heb ik wel nodig. De grootste spraakverwarring van de afgelopen dagen is het woord ‘ambulance’. Meerdere malen vraag ik mij af waarom we een ambulance gaan bellen voor een stabiele patiënt, terwijl we twintig meter van de SEH vandaan zitten. Als ik eenmaal voorzichtig vraag ‘wat betekent een ambulance eigenlijk?’ kijken de arts en de verpleegkundige me eerst een beetje gek aan, maar lachen daarna met me mee als ik de verwarring uitleg. In tegenstelling tot het vervoermiddel betekent het hier ‘polikliniek’.

Even los van de grappige momenten die mijn spraakverwarringen opleveren, ervaar ik ook voor het eerst hoe het is om te functioneren in de gezondheidszorg in een taal die niet je moedertaal is. Ik moet extra opletten tijdens de anamnese. Ik merk hoeveel moeite het me kost om alle gesprekken in de kantine, met veel achtergrondgeluid, te verstaan. Ik ervaar de spanning als ik voor het eerst even praat met een patiënt. Ik zeg op een gegeven moment maar ‘ja, ik begrijp het’, als ik de uitleg nog steeds niet begrijp, ondanks meerdere pogingen van de arts om het op een andere manier uit te leggen. En dat terwijl ik me in het dagelijks leven prima red in het Tsjechisch.

Mijn complimenten als je in de Nederlandse gezondheidszorg werkt terwijl het Nederlands niet je moedertaal is. Ik snap nu pas (een beetje) hoe het is.