Het vuur van de verslaving

Ze is verslaafd aan alles, vooral aan roken. Toch heeft ze een eigen flat gekregen, een eigen thuiszorg bed en een trouwe vriend die de medicatie aanvult met wat van de straat. Daar is de wiet toch beter.

Ik bezoek haar op verzoek van de gynaecoloog (cervixcarcinoom doorgroei, fistel, moeilijke katheterplaatsing) als consulent palliatieve zorg om mee te denken over haar levenseinde. Want hoe moet dat thuis met betrokken GGZ-zorg, maar zonder mantelzorg die kan zorgen?

Ze weet dat ze gaat sterven. Ze heeft haar kaart al klaar, een foto gemaakt toen ze een jaar of zestien was, toen alles nog mogelijk was. Liggend afgebeeld, alsof ze zo wegvliegt.

De belangrijkste vraag als ik het hospice aan de orde stel, is of je daar mag roken. Nog nooit heb ik iemand ontmoet die zo goed shag kan draaien met wiet erbij. Er spreekt levenslange ervaring uit. De magere vingers met brandwondjes laten de ernst van de verslaving zien.

Roken in het hospice? Ik weet het niet. Gelukkig weet de thuiszorg het, het mag.

Uiteindelijk belandt ze als het thuis niet meer gaat in ons hospice. Tijdens een dienst op zondagmiddag wordt een visite aangevraagd. Toeval dat ik haar bezoek? Het weerzien van haar in deze omstandigheden (klein, in foetushouding op haar zij, de handen werkloos, als een verloren mens in de woestijn van het leven) roept veel emoties op. Ze is onrustig, hoe moet dat nu met de sedatie. Ze kan niet meer roken. Er is geen geld.

De sedatie wordt iets dieper gemaakt en ik vraag bij de dienstapotheek nicotinepleisters aan. De machtiging vul ik in, ik begeleid haar bij het stoppen. Zo die vergoeding is geregeld. Het stoppen ook. Na een aantal uren overlijdt ze, 42 jaar jong, verteerd door het vuur van de verslaving.

Florien van Heest, huisartsconsulent palliatieve zorg

Meer Lezersbijdragen over de vier elementen »»