Op eigen terrein

Ruim dertig jaar geleden trouwde mijn broer met een Française. Of beter gezegd: met een Bretonse. Het huwelijk werd voltrokken door een ambtenaar met een kleurrijke sjerp en daarna in een Keltisch kapelletje ingezegend. Het pasgetrouwde stel ging wonen in een stoer huis met dikke muren, boven op een rots aan zee.

Vanaf dat moment had ik een Franse schoonfamilie. De familiebezoeken speelden zich beurtelings in Nederland en Frankrijk af. Van tijd tot tijd kwam het gesprek op de verschillen tussen de Franse en de Nederlandse gezondheidszorg.

Mijn schoonzus mocht van haar werkgever regelmatig een kuuroord bezoeken. Frankrijk heeft er talloze, gespecialiseerd in aandoeningen die we in Nederland tevergeefs zullen zoeken in het rijtje ‘evidencebased’. Een volk dat de term ‘crise de foie’ heeft gecreëerd voor een onduidelijk toestandsbeeld van algeheel onwel bevinden, heeft bewezen op dat gebied over creativiteit te beschikken.

In het Brabantse dorp waar mijn vrouw en ik praktijk hielden, verdiende één apotheker zijn boterham. In de qua omvang vergelijkbare Bretonse woonplaats van mijn broer en schoonzus telden we er vijf. Het aantal te consulteren zorgverleners had een vergelijkbare variatie in bandbreedte.

De geboorte van een Frans nichtje en neefje zorgde voor een nieuwe dimensie. Die waren, net als Nederlandse kinderen, af en toe ziek. Wat leidde tot de vraag ‘moet er een dokter naar kijken?’ De interactie tussen de nuchtere Nederlander en de vasthoudende Française was altijd een boeiend schouwspel. Voor mij, de ‘médecin de famille’, was publieksparticipatie uiteraard onvermijdelijk.

Tijdens een van de bezoeken aan Nederland had mijn nichtje keelpijn. Ik onderzocht de blozende kleuter en vond geen bijzonderheden. Dit was mijn kans op eigen terrein! In mijn beste Frans, geamuseerd aangehoord door een klein meisje dat de vloeiende beheersing van deze taal als een aangeboren vanzelfsprekendheid beschouwde, gaf ik uitleg aan mijn schoonzus. Ik besprak het natuurlijk beloop en de kans op spontaan herstel. Ik prees de waakzaamheid van het menselijk afweersysteem. Ik wees met compassie op de noodzaak tot verantwoord antibioticagebruik en uitte diepe zorgen over groeiende resistentieontwikkeling. Kortom: ik gaf een college Hollandse Huisartsgeneeskunde avant la lettre.

Mijn schoonzus deed haar best het te begrijpen, dat zag ik aan alles. Maar ik zag ook de twijfel in haar ogen. De volgende ochtend stond het aangebroken antibioticumdrankje in het keukenkastje.

Best handig, zo’n goedgevulde reisapotheek, als je man uit een barbaars land komt.

Bart Brandenburg, voormalig huisarts, Tilburg