‘Broccoli eten is heel belangrijk, toch dokter?’

‘Dokter, wanneer mag ik weer op wintersport?’ Aan ons artsen wordt regelmatig een vraag gesteld waar wij eigenlijk geen zinnig antwoord op kunnen geven. Toch laten wij ons regelmatig verleiden tot een spontaan verzonnen antwoord, want onze patiënten zijn zo vol van verwachting. Vaak gaan deze vragen over speciale dieetadviezen bij een bepaalde ziekte, of verlangt onze patiënt een precieze uitspraak over hoelang zij of hij nu geen taekwondo mag beoefenen. Jij hebt er immers voor gestudeerd.

Als kinderarts komen daar ook nog eens slinkse vragen bij van ouders die eigenlijk bedoeld zijn om de dokter voor het karretje te spannen van hun eigen pedagogische tekortkomingen. ‘Broccoli eten is heel belangrijk als je jeugdreuma hebt, toch dokter?’

Een collega had een ervaring waarbij ouders het consult misbruikten om de dwerghamster van hun dochtertje te elimineren. Hun kind had een schimmeltje opgelopen dat dubieus van de hamster afkomstig zou kunnen zijn, waarop de ouders vervolgens onaangekondigd de vraag de spreekkamer in slingerden of het niet slimmer was om de hamster voorgoed de deur uit te doen, daarmee hun kind in totale verbijstering en verdriet achterlatend. De laatste hoop was op de dokter gevestigd. Mijn collega heeft gelukkig een moderne Flappie kunnen voorkomen door te stellen dat een dergelijk drastische maatregel absoluut niet geïndiceerd was.

Een bevriende mdl-arts verbaast zich vooral over de lukrake metaforen die hij regelmatig uitkraamt om de hulpvraag van zijn patiënten te beantwoorden. Om de verbinding tussen hersenen en darmen duidelijk te maken ziet hij zichzelf ineens verstrikt in een monoloog over autoalarmen die te gevoelig staan afgesteld en al beginnen te loeien als er een vogeltje op de motorkap gaat zitten, in plaats van wanneer er een koevoet tussen het portier wordt gewrikt. Op dit soort momenten ziet hij zichzelf als het ware vanuit metaniveau tegenover zijn patiënt zitten, niet wetend hoe hij in deze conversatie beland is.

Andere interessante vragen gaan over lichaamsversieringen. Een puber behandeld met immunosuppressiva vroeg mij: ‘Mag ik een navelpiercing?’ Met fors nee knikkende ouders op de achtergrond moest ik naast een medisch dilemma vooral een gezinsvete voorkomen. In dit geval kreeg ik wat hulp van het RIVM: bij een immuunstoornis wordt het afgeraden, maar het is geen absolute no-go. De volgende patiënt: ‘Mag ik een tatoeage?’ Ik dacht, moet ik me ook esthetisch gaan mengen? Wat voor een had je in gedachte? Mag ik de plaatjes ook zien? En welke kleuren ga je gebruiken?

Het is ook begrijpelijk waarom we ons niet zomaar afzijdig houden van dit soort kwesties. Ons alwetende ego staat op het spel. We willen niet van ons voetstuk vallen en een gewone sterveling worden, en zeker niet bij een simpele vraag als: ‘Wanneer mag ik weer op wintersport?’ Maar ik zou u toch willen adviseren: schoenmaker blijf bij uw leest. ‘Wanneer er weer eens sneeuw ligt!’