Onderzoek covid-19 kan meer coördinatie gebruiken
1 reactieEen echt representatieve studie over wat er qua klinisch onderzoek op het gebied van covid-19 gaande is, biedt de analyse van Ramez Kouzy e.a. in JAMA Network Open niet. Omdat, naar eigen zeggen, het landschap van covid-19-onderzoek aan voortdurende verandering onderhevig is. Toch concluderen ze voorzichtig dat de focus van veel onderzoek misschien iets te eenzijdig is.
Kouzy e.a. graasden ClinicalTrials.gov af op zoek naar gerandomiseerde, klinische trials en vonden er begin juni 674. De meeste waren multigroepstudies (562), maar slechts 479 trials kenden een of meer controlegroepen (placebo en/of standaardzorg). Het grootste deel van het onderzoek was erop gericht de behandeling van covid-19-patiënten te verbeteren, slechts een kleine verzameling trials was bedoeld om meer grip te krijgen op preventie van de ziekte.
Wat die behandeling betreft bleek de inmiddels vermaledijde chloroquine het vaakst onderwerp van onderzoek (132 trials). Primaire eindpunten waren onder meer verlichting van symptomen, mortaliteit, of geen detecteerbaar virus.
Wat de onderzoekers zorgen baart is dat ze nogal wat overlap vonden in het onderzoek, getuige vooral die massieve aandacht voor chloroquine. Dat biedt weliswaar ampel mogelijkheden voor replicatie en validatie, maar het ‘vergroot ook de kans op het vinden van een positief resultaat door alleen toeval, wat mogelijk leidt tot wijdverbreid gebruik van een ineffectieve en mogelijk gevaarlijke interventie’. Al dit onderzoek, menen ze, zal meestal met de beste bedoelingen zijn gestart, maar het zou in de gegeven situatie goed zijn rekening te houden met publicatiebias, onnodige concurrentie tussen de deelnemers aan onderzoek, en onnodig dubbel onderzoek – en dat vereist op zijn minst enige mate van coördinatie en standaardisatie van eindpunten, zoals sterfte door alle oorzaken, opname op de intensive care en de noodzaak van beademing.
lees ook
W.J. Duits
bedrijfsarts, Houten
Het onderzoek kan inderdaad coördinatie gebruiken. Maar een pandemie vraagt om regie. We hebben te maken met een bedreiging van de volksgezondheid. Hoe beschermen we de bevolking? Wat kunnen we doen om dat te bewerkstelligen?
We willen weten hoe ver...spreid zich het virus? Dus welke maatregelen moeten we treffen? Zijn dat mondkapjes, afstand houden, hygiëne maatregelen, of allemaal? Misschien hadden we kunnen kiezen voor allemaal, om elk risico uit te bannen. Maar om dit uit te zoeken dan zou ik denken aan fysiologen, mensen die beweging van uitademingslucht kunnen onderzoeken. Dan is het van belang: Hoeveel virus moet je binnenkrijgen om ziek te worden? Dat lijkt me een uitstekende vraag voor virologen om die te beantwoorden. Hoe kom ik aan goede beschermingsmiddelen? Een goede vraag voor mensen die verstand hebben van bepaalde weefsels met betrekking tot hun eigenschappen. Dat zijn deskundigen op het gebied van stoffen en vezels waaraan we dat moeten vragen.
Maar iemand moet de regie voeren, iemand moet namelijk opdracht geven om het onderzoek zo te verdelen en ook de resultaten verzamelen. Het voorkomt dat iedereen over elkaar heen gaan buitelen en iedereen het wiel zelf gaat uitvinden. Het laatste fenomeen is iets dat ik in mijn werk vaker zie en helaas worden daardoor mensen ook veel ziek, het geen regie voeren, het geen opdrachten geven, het iedereen het maar laten uitzoeken onder het motto "iedereen heeft toch zijn eigen verantwoordelijkheid?" Maar "eigen verantwoordelijkheid" moet wel worden gedefinieerd en afgebakend door degene die de regie voert.