Zorggebruik buitenland stijgt minder dan gedacht

De uitgaven voor zorggebruik in het buitenland zijn aanzienlijk minder sterk gestegen dan werd gedacht. Maar ze nemen relatief wel meer toe dan de totale zorguitgaven.

Dat blijkt uit een Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) naar grensoverschrijdende zorg dat afgelopen vrijdag verscheen. Sinds de invoering van de Zorgverzekeringswet in 2006 laten de uitgaven aan grensoverschrijdende zorg een grillig verloop zien. Tussen 2008 en 2012 was er ogenschijnlijk sprake van een ‘verontrustende’ stijging met 55 procent. Maar dat klopt niet, aldus het rapport: de stijging van die uitgaven blijkt ongeveer 30 procent te zijn geweest. Dit is weliswaar minder dan gedacht, maar wel meer dan de relatieve stijging van de totale zorgkosten, die 21 procent bedroeg.

Voor 2013 werden de uitgaven geraamd op 763 miljoen euro. Het merendeel komt voor rekening van zorg verleend in België en Duitsland. Daarnaast scoren populaire vakantie- en overwinterbestemmingen (zoals Spanje, Portugal, Turkije, Frankrijk, Marokko en Oostenrijk) relatief hoog. De grensoverschrijdende zorguitgaven bedragen circa 1 procent van de totale zorguitgaven. Dat leidt tot de conclusie dat slechts weinig Nederlandse patiënten daadwerkelijk zorg in het buitenland gebruiken. Weinig verrassend: patiënten die in een grensregio wonen, maken wel vaker gebruik van zorg in het buitenland.

Het rapport waarschuwt niettemin dat de grensoverschrijdende zorgkosten geen deel uitmaken van de hoofdlijnenakkoorden (HLA). Buitenlandse zorgaanbieders zijn immers geen partij in die nationale afspraken. ‘In die zin vormt grensoverschrijdende zorg een uitwijkmogelijkheid waardoor de totale zorgkosten ondanks het bestaan van de HLA toch sterker kunnen groeien’, zo staat in het rapport. De IBO-werkgroep vindt dat zorgverzekeraars ook bij grensoverschrijdende zorg de regie naar zich toe moeten trekken, door selectief te contracteren. Een ander sturingsinstrument is het werken met voorafgaande toestemming. In de praktijk gebeurt dit al vaak. Andere mogelijkheid is om het toestemmingsvereiste wettelijk te verankeren.

In een reactie zegt het kabinet in overleg met het Zorginstituut Nederland (voorheen CVZ) en zorgverzekeraars te willen nagaan hoe bij eventuele volgende akkoorden in de zorgsector de uitgaven aan grensoverschrijdende zorg zijn te betrekken. Het wil bovendien de informatievoorziening over grensoverschrijdende zorg verbeteren, zowel de rapportage door zorgverzekeraars en het zorginstituut als de voorlichting aan patiënten. Samenwerking met buitenlandse zorgaanbieders of het aantrekken van buitenlandse patiënten kan goed zijn voor de prijs en kwaliteit van de zorg, aldus de kabinetsreactie.

Links

IBO Grensoverschrijdende zorg; grenzeloos binnen de perken