Skillslabs

‘Al kost het tien boeren, maar leren zal ik het.’ Een gevleugelde uitspraak uit de oude (opleidings)doos. Helaas is het fenomeen nog niet verdwenen, gezien bijvoorbeeld de controleloze introductie van de endoscopische chirurgie in Nederland. Aanvankelijk was er nogal wat kaf tussen het koren. Niet iedereen was bekwaam in het toepassen van de nieuwe technieken, zoals ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg in 2007 signaleerde.

Forse bloeduitstortingen in de herhaaldelijk geprikte arm van een opgenomen en nietsvermoedende vriend gaven mij onlangs ook te denken. Want wie garandeert mij dat – voordat een (nieuwe) techniek op een patiënt wordt toegepast – de behandelend arts ook is getraind in het veilig toepassen ervan? Of dat hij die vaardigheid adequaat bijhoudt?

En dat hij ermee stopt als blijkt dat zijn vingervlugheid of visus te wensen overlaat? De skillslabtrainingen en de toetsing ervan lijken het logische antwoord

(blz. 1940).

Waarom een student of aios live laten stuntelen met een naald, scoop of tube, als het ook in een gecontroleerde leeromgeving kan? Dat is niet alleen veilig voor de arts (in spe) maar nog belangrijker: ook voor de patiënt.

Zo werkt het ook in de luchtvaartbranche waar een piloot eerst een zogenaamde profcheck moet doen alvorens hij een nieuw type toestel mag besturen. In een flight simulator moet hij aantonen bekwaam genoeg te zijn om in dat toestel met honderden passagiers het luchtruim te mogen kiezen.

Omdat we ons in de gezondheidszorg graag spiegelen aan die sector, lag imitatie voor de hand. Zo begon tien, twintig jaar geleden het pionieren met skillslabs. Lokale enthousiastelingen namen het voortouw, maar dat was ook een kwetsbare kant. Want als de voorvechter ermee stopte, hield de vernieuwing weer op.

Bovendien lopen rijp en groen door elkaar. Er is geen overzicht van wat waar in Nederland wordt geboden en wat de kwaliteit ervan is. De medische faculteiten zouden in NFU-verband orde moeten scheppen. En moeten voorkomen dat er kapitaalvernietiging optreedt door te veel ‘me-too’s’.

Even belangrijk is dat er snel duidelijkheid komt over een gevalideerde toetsmethode voor de skillslabs. Anders weten we straks niet wat we leren en wat we meten. Althans niet wat de relatie met de praktijk is. Een patiënt is namelijk veel gevarieerder dan een nieuw type vliegtuig.

Ben V.M. Crul